ekonomia

14

Od mituróu

Rozdział I

Podstawowe pojęcia i przedmiot ekonomii

1. Czym się zajmuje ekonomia?

Ekonomia¹ jest nauką o prawidłowościach rządzących procesem gospodarowania, czyli gospodarczą działalnością ludzi. Tc prawidłowości określamy mianem praw ekonomicznych.

Gospodarowanie jest działalnością ciągłą, stale powtarzającą się. Dlatego mówimy o procesie gospodarowania. Istotnym jego uwarunkowaniem jesl ograniczoność zasobów gospodarczych. Zasoby te obejmują: zasoby ludzkie (wraz z wiedzą i praktycznymi umiejętnościami ludzi), zasoby naturalne (np. ziemia wraz z wszelkimi znajdującymi się w niej bogactwami, woda, powietrze) oraz zasoby będące wynikiem wcześniejszej działalności człowieka (np. przetworzone półprodukty, narzędzia, maszyny i urządzenia, budynki i hale fabryczne, żywność, odzież, mieszkania, środki transportu, środki finansowe). Ekonomia pokazuje, w jaki sposób ludzie, działając w różnych warunkach społeczno-gospodarczych, korzystają z tych ograniczonych zasobów, jak ich używają do prowadzenia działalności gospodarczej, jak je rozdzielają pomiędzy różne, konkurencyjne wobec siebie zastosowania, u także czym się kierują dokonując tego typu wyborów. Nauka ta pokazuje również, czy wykorzystanie ograniczonych zasobów jest efektywne, i analizuje czynniki, od których to zależy, m.in. czynniki związane z ustrojem danego kraju.

Do zagadnień, którymi zajmuje się ekonomia, należą zarówno zagadnienia będące przedmiotem codziennej troski większości rodzin (jak np. potrzeby ludzi, ich warunki życia i pracy, wysokość uzyskiwanych przez nich dochodów i świadczeń oraz poziom cen nabywanych produktów i usług), jak i zagadnienia, które

1

Nazwą „ekonomia" posługiwał się już Arystoteles (filozof grecki, który żył w lalach 3X4-322 p.n.e.). Oikos znaczy po grecku dom. a nomos prawo. Pkonomia oznaczała więc wówczas wiedzę o prawach rządzących gospodarstwem domowym. Poczynając od XVII wieku, upowszechnił się termin „ekonomia polityczna", przy czym przymiotnik „polityczna" oznaczał mniej więcej to samo, co „społeczna". Współcześnie, zwłaszcza w literaturze nngloamcryknńskicj, przymiotnik ten jest zazwyczaj pomijany i stosowany jest termin „ekonomia” {econotnics).