1. Ilekroć mowa o sytuacji kryzysowej - należy przez to rozumieć sytuację wpływającą negatywnie na poziom bezpieczeństwa ludzi, mienia w znacznych rozmiarach lub środowiska, wywołującą znaczne ograniczenia w działaniu właściwych organów administracji publicznej ze względu na nicadckwatność posiadanych sił i środków.
Pierwszą próbę wyliczenia okoliczności, w jakich odpowiedzialność za skuteczność reagowania przechodzi na administrację publiczną, podjęli naukowcy z Instytutu Spraw Publicznych podczas prac nad reformą administracji publicznej, która weszła w życie 1 stycznia 1999 r. Początkowo opierano się na określeniu „nadzwyczajne zagrożenie”. W raporcie z badań znajduje się następująca definicja tego pojęcia: „Do nadzwyczajnych zagrożeń należą takie zjawiska przyrody jak: powodzie, zatopienia, huragany, gradobicia, susze, oberwania chmury oraz wiele zagrożeń związanych z działalnością człowieka. Do podstawowych z nich należą zagrożenia skażeniem radiacyjnym, wybuchami gazu, epidemie, katastrofy komunikacyjne czy budowlane, pożary, terroryzm czy zakłócenia porządku publicznego”*. Jednocześnie w dalszej części tego samego raportu zamiast terminu „nadzwyczajne zagrożenie” stosuje się pojęcie „sytuacja kryzysowa”1 2. Według autorów„nadzwyczajne zagrożenie” oraz „stan kryzysu" mogą błędnie kojarzyć się z koniecznością wprowadzenia stanu nadzwyczajnego. Dlatego, ich zdaniem, już w fazie nazewnictwa należy zdecydowanie różnicować pojęcia związane z zagrożeniami (np. klęska żywiołowa) od pojęć definiujących stan prawny, w jakim funkcjonują organy administracji publicznej (przywołana wcześniej klęska żywiołowa jest jedynie jedną z przesłanek wprowadzenia stanu klęski żywiołowej).
Pomimo tej deklaracji autorom reformy z 1999 r. nie udało się wprowadzić określenia „sytuacja kryzysowa" do systemu prawnego. Uczyniono to dopiero w uzk. Zgodnie z nią (art. 3 pkt 1) ilekroć mowa o sytuacji kryzysowej, „należy przez to rozumieć sytuację będącą następstwem zagrożenia i prowadzącą w konsekwencji do zerwania lub znacznego naruszenia więzów społecznych
21
4 M. Stec, J. Ploskonkj, S. Pruris, <h. cyt., ». S.
Tamże,». 29,