Image 143

Stosowanie cen dumpingowych wywozu śmieci i finansowanie strat z tej działalności jest możliwe dzięki zyskom z prowadzenia wysypiska śmieci w warunkach monopolu. Zaniżając ceny na usługi wywozu śmieci firma zmierzała do wyeliminowania konkurentów.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 5 ustawy antymonopolowej za praktykę monopolistyczną uznaje się również nadużywanie pozycji dominującej na rynku (monopolu prowadzenia wysypiska) polegającą na nieuczciwym kształtowaniu cen, w tym cen odsprzedaży, oraz sprzedaż poniżej kosztów (cena wywozu śmieci) w celu eliminacji konkurentów.

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zakazał przedsiębiorstwu Miejskie Usługi Komunalne Sp. z o.o. stosowania praktyk monopolistycznych na lokalnym rynku składowania odpadów. Przedsiębiorstwo odwołało się od tej decyzji do Sądu Antymonopolowego.

Sąd uznał, iż stosowanie na konkurencyjnym rynku wywozu śmieci cen poniżej kosztów i finansowanie powstających strat wpływami z niekonkurencyjnego rynku składowania odpadów narusza ustawę antymonopolową. Takie zachowanie godzi bowiem w interesy konkurentów, a także konsumentów.

PODSUMOWANIE

1.    Oligopol występuje wówczas, kiedy produkcja (sprzedaż) danego produktu opanowana jest przez niewielką liczbę przedsiębiorstw. Istnieje silna współzależność między oligopolistami - wyznaczenie ceny lub wielkości produkcji przez dane przedsiębiorstwo zależy od postępowania konkurentów.

2.    Szczególnym przypadkiem oligopolu jest duopol, czyli rynek opanowany tylko przez dwóch producentów (sprzedających). Do najbardziej znanych modeli duo-polu należą: model Cournota, model Edgewortha oraz model Chamberlina.

3.    Do najbardziej znanych modeli oligopolu należą: model załamanej krzywej popytu Sweezy’ego, model przywództwa cenowego przedsiębiorstwa o niskich kosztach, model przywództwa cenowego przedsiębiorstwa dominującego. Rynek oligopolistyczny może być zdominowany przez jedno przedsiębiorstwo, obok którego istnieje wiele przedsiębiorstw mniejszych. Cenę sprzedaży ustala przedsiębiorstwo dominujące. Cena na rynku oligopolu może być także wyznaczana przez przedsiębiorstwo posiadające niższe koszty. Cechą rynku oligopolistycznego jest konkurencja niecenowa.

4.    Monopolizacja produkcji, zakupów lub sprzedaży produktów przybiera różne formy. Do najbardziej znanych form monopoli należą: poole i ringi, kartele, syndykaty, trusty, koncerny, konglomeraty i holdingi.

5.    W celu zapobiegania procesom monopolizacji gospodarki rządy wielu krajów ustanawiają przepisy przeciwdziałania praktykom monopolitycznym i chronienia konkurencji. Pierwsze na świecie ustawodawstwo antymonopolowe powstało w Stanach Zjednoczonych Ameryki (Sherman Act z 1890 r.). W Polsce Ustawę o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym wprowadzono w 1990 r.

RYNEK CZYNNIKÓW PRODUKCJI

Czynniki produkcji - praca, kapitał, ziemia - są przedmiotem transakcji rynkowych. Popyt na czynniki produkcji wyznaczają przedsiębiorstwa w zależności od kształtowania się przychodów ze sprzedaży produktów i kosztów poniesionych na zakup czynników. O podaży czynników decydują podmioty oferujące usługi pracy, kapitału, zasobów naturalnych, w zależności od otrzymywanego wynagrodzenia oraz stopnia spełnienia indywidualnych preferencji. Szczególne znaczenie posiada rynek pracy, decydujący o tak ważnych kategoriach ekonomicznych jak płaca, wielkość zatrudnienia lub rozmiary bezrobocia.

287