8.3. Stosowanie cen usług turystycznych 133
turystyczny otrzymuje większą obniżkę niż detalista. Na dyskonto handlowe składają się różnego rodzaju bonifikaty handlowe oferowane pośrednikom za realizację dodatkowych, odbiegających od standardu funkcji marketingowych. Do bonifikat należą najczęściej:
• bonifikata promocyjna, polegająca na obniżaniu ceny podstawowej lub zapłaceniu odpowiedniej kwoty za udział pośrednika w działalności reklamowej na rynku lokalnym,
• bonifikata za aktywną sprzedaż - np. za ulokowanie materiału promocyjnego w widocznym miejscu lub aktywną prezentację produktu,
• premia finansowa - za wprowadzenie nowego produktu w punkcie sprzedaży23.
Wszelkie zróżnicowania i strategie cenowe w przedsiębiorstwie turystycznym mają na
celu przyciągnięcie klienta oraz wykorzystanie w maksymalnym stopniu będącego w dyspozycji potencjału usługowego. Przy wykorzystywaniu jakichkolwiek obniżek cenowych trzeba pamiętać, aby ceny zawsze pokrywały koszty.
W Polsce obowiązuje Ustawa z dnia 5 lipca 2001 roku o cenach, określająca zasady i tryb kształtowania cen towarów i usług, a także precyzująca sposoby informowania
0 charakterystyce jakościowej oraz o cenach oferowanych towarów i usług. Według ustawy cena jest to wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest zobowiązany zapłacie przedsiębiorcy za towar lub usługę. W cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym24.
Obowiązująca Ustawa o cenach wyróżnia ceny urzędowe, marże handlowe urzędowe
1 ceny umowne. Wymienione dwie pierwsze kategorie ustalane są w rozporządzeniu wydawanym przez właściwy organ administracji rządowej lub w uchwale wydanej przez organ stanowiący właściwej jednostki samorządu terytorialnego. Ceny urzędowe i marże handlowe mają charakter cen i marż handlowych maksymalnych i ustalane są pod kątem równoważenia interesów konsumentów i przedsiębiorców zajmujących się wytwarzaniem środków farmaceutycznych i medycznych i obrotem nimi, przy uwzględnieniu możliwości płatniczych sytemu powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego25. Kategorie te mają więc podstawowe znaczenie dla kosztów utrzymania i ochrony zdrowia ludności. Taka interwencja rządu w ceny może znaleźć zastosowanie w przypadku turystyki uzdrowiskowej (zdrowotnej). Ceny umowne mają zastosowanie do pozostałych usług turystycznych.
Istotny wpływ na wysokość cen w turystyce mają instrumenty fiskalne, takie jak podatki i opłaty.
Jedynym podatkiem wliczonym w cenę imprezy turystycznej jest powszechnie obowiązujący podatek od towarów i usług - VAT. Zasady naliczania tego podatku, podstawy opodatkowania, sposób ewidencjonowania oraz wszystkie inne kwestie związane z tym podatkiem są zawarte w Ustawie o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 roku26.
25 L. Mazurkiewicz, Planowanie marketingowe w przedsiębiorstwie turystycznym, PWE, Warszawa 2002, s. 231-235.
24 Ustawa z dnia 5 lipca 2001 roku o cenach, Dz.U. 2001, nr 97, poz. 1050.
25 Tamże.
26 Ustawa z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług, Dz.U. 2004, nr 54, poz. 535.