Image0023

wszystkich do walki, nawet kobiety⁹. W Akce¹⁰ przebywała z nimi grupa kobiet wyróżniających się w walce z przeciwnikami, o czym wspomnimy, jeśli Bóg Najwyższy pozwoli^{1 2}. Kto nie zdołał wyruszyć, wynajmował tego, który szedł za niego i wyposażał go podług swoich możliwości¹². Zgromadzono więc tylu mężczyzn i dóbr, że nie można było tego wszystkiego zliczyć. Rozmawiałem¹³ z jednym z przebywających w twierdzy Hisn al-Akrad¹⁴, którą jego dowódcy poddali Frankom. Żałował on porozumienia z Frankami w sprawie najazdu na kraje islamu oraz wspólnej z nimi walki i wysiłku¹⁵. Wspomnę powód mojego z nim spotkania, jeśli Bóg będzie tak chciał, w roku pięćset dziewięćdziesiątym [27 XII 1194-16 XII 1194]. Mężczyzna ten powiedział mi, że udał się wraz z grupą Franków z Hisn al-AkrSd do krain morskich należących do Franków i Greków¹⁶ na

CHRONICON

QUOD PBRPBCTI88IMUM IN8CRIBITUR.

AD K1DEU CODICIS OP&AULMSS. COLMTtt PA8SW PAJUBDUS

CAROLU8JOHANNES

LL»» MM Ł *f 0.

loodot batatoscm, b. r. ixin, HUi

Strona tytułowa wydania krytycznego XII tomu Kompletnej księgi historii przygotowanego przez C. J. Tomberga z 1853 roku. Egzemplarz ze zbiorów Biblioteki Głównej UAM w Poznaniu

1

⁹    Przekazany nam, rzekomy powód podjęcia krucjaty może mieścić się w wizji ówczesnej propagandy chrześcijańskiej, ale bardziej werbalnej niż ikonograficznej. Powodem wszczęcia III krucjaty była utrata Jerozolimy. Wymiar ikonograficzny jest tu symboliczny, Mesjasz oznacza chrześcijan. Mahomet muzułmanów. Jednak przypisywana muzułmanom „złość" wobec Chrystusa nie wydaje się mieścić w ich kanonach religijnych, w których Jezus jest uważany przecież za jednego z proroków.

¹⁰    Akka - m. w Izraelu. Ważny port i twierdza w czasie krucjat. Upadła jako ostatnie z miast należących do krzyżowców w 1291 roku.

¹¹    W oryg .,in śa’a AllSh" - zwrot taki jest zwany „istisna”, czyli zastrzeżenie

^u Ibn al-AtTr zdaje się być dobrze poinformowany jak przebiegała organizacja krucjaty jeszcze w Europie, bowiem ci, którzy chcieli, ale nie mogli wyruszyć nań osobiście, wyznaczali innych. Być może takie skojarzenie i bliskie prawdzie podobieństwo nasunęło się mu per analogiom z obowiązkiem pielgrzymki (hagg) do Mekki, będącym jednym z filarów jego religii.

2

Cały wątek lekko dotyka tradycji isnady. Ów człowiek był muzułmaninem, być może kupcem, albo żeglarzem

¹⁴    Chodzi o zamek Krak de Chcvaliers („Twierdza Kurdów"). Ruiny zamku leżą w zachodniej Syrii, niedaleko Him$. Do roku 1271 był on w rękach joannitów, potem zdobyły przez Mamcluków Bajbarsa; Ibn Gubayr 255.

¹⁵    Nieco zagadkowe zdanie. Zdaje się, że chodzi o przejściowe sojusze zawierane przez

niektórych emirów arabskich z Frankami przeciwko Scldźukom.

¹⁶    W oryginale: ar-riim. Termin pochodzi od greckiego: „Po)pa<óf, co oznacza Greków, Bizantyńczyków, nieraz Cesarstwo lub nawet ziemie na Półwyspie Anatolijskim, gdzie przed zajęciem ich przez Arabów, a potem przez Seldżuków istniało Bizancjum. Jest to forma zarabizowana od nazwy łacińskiej Rzymu - Roma.