w Bejrucie, przybył do niego BTmnad1, władca Antiochii i jej prowincji oraz Trypolisu i jej prowincji oddał się pod jego rozkazy. Saladyn obdarował go, po czym BTmnad wrócił do swojego kraju. Saladyn udał się tymczasem do Damaszku, do którego dotarł dwudziestego piątego dnia miesiąca SawwSl [3 XI 1192]. [68] Dzień jego przybycia był dniem pamiętnym, a ludzie bardzo się radowali, ponieważ [Saladyn] powrócił po długiej nieobecności, a wróg opuścił muzułmanów.
W tym roku, w połowie miesiąca Sa‘ban [588 AH-25 VIII 1192] umarł Kilidż Arslan Ibn Mas‘ud Ibn Kilidż Arslan Ibn Sulayman Ibn QutulmiS Ibn Salguq as-SalguqT w mieście Konya. Miał on w posiadaniu Konyę, Aqsara2, Slwas3 4, Malatya i inne prowincje. Jego rządy trwały dwadzieścia dziewięć lat . Rządził dobrze, cieszył się wielkim szacunkiem, był sprawiedliwy i przeprowadził wiele ataków na Bizancjum. Kiedy się postarzał, podzielił kraj pomiędzy swoich synów, lecz oni stali się aroganccy i odwrócili się od niego. Jeden z jego synów, Qutb ad-DIn, nałożył na niego areszt. Kilidż Arslan ustanowił swym zastępcą w zarządzaniu królestwem człowieka zwanego Ihtiyar ad-DIn Hasan5. I kiedy Qutb ad-DIn zdobył kontrolę nad sytuacją, zabił Ihtiyara ad-DTna. Następnie zabrał swego ojca i wyruszył z nim do Qays5riyya by odebrać miasto bratu, który otrzymał je od swego ojca. Oblegał miasto przez pewien czas, aż w końcu Kilidż Arslan znalazł okazję, uciekł i sam wszedł do Qaysariyya. Kiedy Qutb ad-DTn dowiedział się o tym, wrócił do Konyi oraz Aqsara i zawładnął nimi. Kilidż Arslan podróżował od jednego syna do drugiego, nie znajdując u żadnego z nich posłuchu. W końcu dotarł do syna (jiyai ad-DTn KayhusarO6, władcy miasta Bargalu7. Kiedy ten zobaczył go, ucieszył się [69] i oddał się pod jego rozkazy. Zgromadził wojska, ruszył z nim do
Konyi, którą następnie zajął. Następnie wyruszył do Aqsara wraz ze swoim ojcem Kilidż Arslanem i nacierał na nie. W tym czasie zachorował jego ojciec, więc wrócił z nim do Konyi i władał miastem do czasu, gdy odebrał mu je jego brat Rukn ad-DTn Sulayman8; wspomnimy o tym później, jeśli zechce tego Bóg Najwyższy. Rozmawiałem z pewnym człowiekiem, który był uczonym i można było mu zaufać. Z tego co mówił wynikało, że udał się do tych krajów w innej sprawie, o czym jeszcze wspomnimy. Człowiek ten powiedział: „Kilidż Arslan podzielił swój kraj pomiędzy swych synów jeszcze za swego życia. Duqat9 przekazał swojemu synowi Rukn ad-Dlnowi Sulaymanowi; Konyę ofiarował swojemu synowi Kaybusaru Oiyat ad-DTnowi; Ankarę, a nazywamy ją Anqurya, przekazał swojemu synowi MuhyT ad-DTnowi10; Malatyę przekazał swojemu synowi Mu‘iz ad-DTnowi Qay$ar Śah11; Abulustayn12 ofiarował swojemu synowi MugTi ad-DTnowi13. Tymczasem Qays5riyya przeznaczona była dla syna NQr ad-DTna Mahmuda14; STwSs i Aq$ar2 miała należeć do syna Qutb ad-DTna15. Natomiast Niksar16 17 przekazał innemu synowi, a AmasyS2'1 należała się jeszcze innemu synowi. Były to główne miasta. Do każdego z nich dodane były różniące się od siebie tereny sąsiadujące.” Potem Kilidż Arslan żałował swojej decyzji i chciał przekazać wszystkie ziemie najstarszemu synowi Qutb ad-DTnowi. Zaręczył go z córką Saladyna Yusufa, władcy Egiptu i Syrii, by wzmocnić jego pozycję. Gdy dowiedzieli się o tym pozostali synowie, nie chcieli mieć już z nim nic do czynienia, wypowiedzieli mu posłuszeństwo i skończyła się jego władza nad nimi.
55
BTmnad - chodzi o Boemunda III, ks. Antiochii, zob. wyżej.
Aqsar3- m. w centralnej Turcji, na pdn.-wsch. od jeziora TuzGólii.
STwSs - m. w środkowo pn. Turcji.
Kilidż Arslan rządził 36 lal, od 1156 do 1192 roku.
Ił)tiy5r ad-DTn Hasan, bliżej nieznany.
óiyat ad-DTn Kayjiusaru, tur. KeyhUsrev - najmłodszy syn Kilidż Arsiana, w sułtanacie rumijskim panował w latach 1192-1196 i 1205-1211.
Bargal, być może chodzi o górską wioskę w Syrii: ćubat Birgal (około 1000-1175 m n.p.m.).
Rukn ad-DTn Sulayman, walczył o tron z bratem Kayhusarfl, sułtan rumijski w latach 1196-1204, pokonany w bitwie pod Basian (1203) przez Gruzinów, utracił wówczas szansę na utrzymanie władzy.
26J p0qfit. tur. Tokat - m. w pn. Turcji, na pd. od Samsunu.
MuhyT ad-DTn, władca Ankary.
Mu'az ad-DTn Qay$ar Śah. Baha’ ad-DTn 178, 181.
Abulustayn, tur. Ablistan, Eblistan - wieś we wsch. Turcji.
Mugit ad-DTn, władca Ablistanu.
Nflr ad-DTn MahmOd, władca Cezarei.
2W Qujb ad-DTn, władca Slwas i Aqsar3.
Niksar, tur. Niksar - m. w śród. pn. Turcji.
Amasya, tur. Amasya - m. w śród. pn. Turcji.