INHIBITORY TRANSKRYPCJI Interferony (IFN )
Interferony są naturalnie występującymi glikoproteinami, które mogą być wytwarzane przez prawie wszystkie rodzaje komórek ssaków, w odpowiedzi na zakażenie wirusowe lub stymulację antygenową czynnikami wzrostu, limfokinami itp.
Wywierają działanie przeciwwirusowe( łącząc się swoiście z receptorami wewnątrzkomórkowymi hamują procesy transkrypcji i translacji, nie hamują adhezji i wnikania wirusów do wnętrza komórki, w związku jednak z tym mechanizmem działanie przeciwwirusowe rozwija się stopniowo, z okresem utajenia jednak może utrzymywać się przez długi czas).
Związki te wykazują również działanie antyproliferacyjne i immunomodulujące (wzmagają fagocytozę makrofagów, wzmacniają swoistą cytotoksyczność wykazywaną przez limfocyty wobec komórek docelowych).
Znaczenie kliniczne ma kilka interferonów z tej grupy np. a2a i a2b (wytwarzane drogą rekombinacji DNA ) oraz a N.t leukoblastyczny ludzki a N_3 leukocytamy ludzki.
Skuteczność tych interferonów wykazano w :
S niektórych chorób wirusowych przewlekłe zapalenie wątroby B i C, kłykciny kończyste, brodawczak krtani, mięsak Kaposiego,
S nowotworów układu krwiotwórczego ( białaczka włochato-komórkowa, przewlekła białaczka szpikowa, nadpłytkowość samoistna, szpiczak mnogi, chłoniaki złośliwe) i S guzów litych ( rak nerki, czerniak złośliwy).
Rozróżnia się interferony naturalne a,p,y i ich rekombinowane odpowiedniki.
Mają bardzo krótki okres połowicznego półtrwania ok. 2 h i muszą być podawane najczęściej w ciągłym wlewie dożylnym.
Ich działanie niepożądane to :
> zespół objawów grypopodobnych - wzrost temperatury ciała, bóle głowy i mięśni,
> zmniejszenie łaknienia, nudności i wymioty, biegunka,
> w większych dawkach - występują objawy ze strony OUN - zawroty głowy, zaburzenia orientacji, depresja .
W zakażeniach cytomegalowirusem CMV siatkówki oka, iniekcje do ciała szklistego oka u pacjentów zakażonych wirusem HIV, w Polsce preparat nie jest zarejestrowany
modyfikowanie czynności rybosomów, które pod jego wpływem w wybiórczy sposób wybierają do procesu translacji informacyjny RNA komórki macierzystej, nie włączając do tego procesu mRNA wirusa, dodatkowo lek o działaniu immunomodulacyjnym, nasila reakcją obronną organizmu
w przewlekłych zakażeniach wirusowych jako lek wspomagający
inozyna bierze udział w metabolizmie puryn, może powodować zwiększenie stężenia kwasu moczowego, ostrożnie w dnie moczanowej
Groprinosin - tabletki 0,5 g Isoprinosin - tabletki 0,5 g
Najlepszym momentem działania leków przeciwwirusowych jest proces replikacji wirusów. Jest to proces bardzo szybki w
stosunku do komórek ssaków.
Dlatego większość leków przeciwwirusowych to analogi nukleozydów.
Leki te są pochodnymi pirymidynowymi lub purynowymi, które podstawiają się jako fałszywe zasady, przez co hamują syntezę
prowirusowego DNA.
Mają one złożony mechanizm działania:
• z jednej strony ulegają one w zakażonych komórkach fosforylacji w kolejnych etapach od mono- do trifosforanów i następnie wbudowaniu w nowo tworzony łańcuch DNA co powoduje automatycznie zakończenie wydłużania łańcucha i w konsekwencji uniemożliwia namnożenie wirusów,
• a z drugiej strony powstałe trifosforany są silnymi inhibitorami wirusowej polimerazy DNA ,a działanie to odznacza się dużą swoistością, co oznacza że aktywność polimerazy DNA makroorganizmu jest hamowana przez stężenia dużo większe.