31
spojlowanie programu robinsonowie
Jak twierdzi Pierre Lew, w internecie ludzie pożytkują dla wspólnego celu i realizacji wspólnych założeń zdobyte w jakiejś dziedzinie kompetencje eksperckie: „Nikt nie wie wszystkiego, każdy wie coś. Całą wiedzę ma ludzkość”5. Zbiorowa inteligencja to właśnie zdolność wirtualnych społeczności do wykorzystania połączonych uzdolnień wszystkich ich członków. 'Po, czego nie wiemy lub nie umiemy zrobić samodzielnie, możemy teraz zrobić razem z innymi. Taka organizacja widowni, którą Levy nazywa wspólnotą wiedzy, pozwala na wywieranie większego nacisku i zdobycie większego wpływu na przebieg negocjacji z producentami. Rodząca się kultura wiedzy nigdy w pełni nie zerwie związków z kulturą konsumpcyjną, tak jak kultura konsumpcyjna nie może funkcjonować poza ograniczeniami narzuconymi przez państwa narodowe. Levy sugeruje jednak, że zbiorowa inteligencja stopniowo zmieni sposób funkcjonowania kultury konsumpcyjnej. I postrzega panikę wywołaną przez większą aktywizację widowni jako krótkowzroczność: „pozbawiając kulturę wiedzy autonomii, pozbawia się przestrzeń konsumpcji niezwykłego źródła energii”6. Według niego, kultura wiedzy funkcjonuje jako „niewidzialny i niemożliwy do uchwycenia napęd” obiegu i wymiany dóbr.
Nowa kultura wiedzy powstaje teraz, gdy nasze więzy ze starszymi formami społeczności zrywają się, gdy nasze zakorzenienie w geografii fizycznej maleje, gdy nasze powiązania z rodziną wielopokoleniową, a nawet z rodziną nuklearną (rodzice i ich potomstwo), rozpadają się i gdy nasza lojalność wobec państw narodowych zostaje przedefiniowania. Pojawiają się nowo formy społeczności, jednakże te nowe wspólnoty są określone przez dobrowolne, tymczasowe i taktyczne zależności, umocnione wspólnymi przedsięwzięciami intelektualnymi i inwestycjami emocjonalnymi. Członkowie mogą przemieszczać się z jednego środowiska do drugiego, ponieważ ich zainteresowania i potrzeby się zmieniają. Mogą także należeć do więcej niż jednej społeczności w tym samym czasie. Niemniej jednak te wspólnoty trzymają się razem dzięki wspólnemu wytwarzaniu i obustronnej wymianie wiedzy. Jak zaznacza Lew, takie grupy „przekazują zbiorowemu intelektowi całą dostępną w danym momencie wiedzę mającą związek z danym tematem”. Co więcej, zbiorowości te służą jako pole do „wspólnych dyskusji, negocjacji i rozwoju”, dopingują poszczególnych członków do poszukiwania nowych informacji, przydatnych wspólnemu dobru: „pytania bez odpowiedzi wytworzą napięcie [...], wskazując miejsca, gdzie potrzebne są pomysłowość i innowacja”7.
Levy wprowadza rozróżnienie pomiędzy wiedzą, wspólną dla wszystkich członków grupy, informacjami, które - jak wierzą - są prawołziwo i uważają za wspólne oraz zbiorową inteligencją, czyli sumą wszystkich
Pierre I X\y, CoHective bitelligaice: Mankind's F.mergjng World/>/ Cylmspace, Perscus Books. Cambridge 1997. *>. 20. Ibidem, s. 237.
Ibidem, s. 217.