larsen0247

11. Fizjologia oddychania 247

stanie zastąpione przez paC0₂ obowiązuje następujące:

VD	paC02 - pEC02
VE	paC02
VD =	VE(paC02 - pEC02)
	paC02

Ponieważ N₂ nie bierze udziału w wymianie gazowej, wyższe zużycie 0₂ w porównaniu z C0₂ prowadzi do nieznacznego wzrostu stężenia N₂ w powietrzu wydechowym. Stosunek wentylacji wdechowej do wydechowej można więc uzyskać na podstawie stosunku stężenia azotu wdechowego i wydechowego:

8.4 Produkcja C0_2r zużycie 0₂ i pęcherzykowe stężenia gazów oddechowych

0₂ w sposób ciągły jest pobierany z powietrza pęcherzykowego do krwi, podczas gdy jednocześnie tworzony w procesie przemiany materii C0₂ jest wydzielany do powietrza pęcherzykowego. Pobrany tlen musi być zastąpiony, a utworzony C0₂ musi być wydalony. Odbywa się to dzięki wentylacji pęcherzykowej, cyklicznemu procesowi wdechu i wydechu. W czasie wdechu płuca otrzymują świeże powietrze, w czasie wydechu usuwany jest z organizmu C0₂.

Współczynnik oddechowy. Stosunek wytwarzanego C0₂ do zużywanego 0₂ jest określany jako współczynnik oddechowy. W przeliczeniu na warunki standardowe zużycie tlenu u dorosłego w spoczynku wynosi 280 ml/min, produkcja C0₂ -230 ml. Wynika z tego współczynnik oddechowy równy 0,82, to znaczy, że więcej tlenu wchłania się do krwi z pęcherzyków niż oddawanego C0₂ z krwi do pęcherzyków. Odpowiednio objętość wydychana jest nieznacznie mniejsza niż wdychana.

Stężenia 0₂ i C0₂ w pęcherzykowej mieszaninie gazów można obliczyć wykorzystując zużycie 0₂ do krwi, V0₂ i wydzielanie C0₂ z krwi.

Wytwarzanie C0₂. Powietrze wdechowe właściwie nie zawiera C0₂. Dlatego wydzielanie C0₂ przez płuca (VC0₂) można obliczyć z wydechowej wentylacji minutowej (V_E = V_T x f) i stężenia C0₂ w powietrzu wydechowym, F_EC0₂.

Wytwarzanie C0₂, VC0₂ = V_E x F_EC0₂.

Zużycie 0₂. Zużycie 0₂ przez krew (V0₂) wylicza się z różnicy między ilością 0₂ wprowadzoną do pęcherzyków (F|Cb x V,) a ilością wydychaną (F_e0₂xV_e):

Zużycie 0₂, V0₂ = (F,Q₂x V,) - (F_EQ₂x V_E).

W praktyce poprawka na azot, czyli różnica pomiędzy wdechową a wydechową wentylacją, może być pominięta.

Z wzoru na wytwarzanie C0₂ i pobieranie 0₂ można wyliczyć skład pęcherzykowej mieszaniny gazów. Według tego wynika:

Skład pęcherzykowej mieszaniny gazów w czasie oddychania w spoczynku: stężenie 0₂, F_A0₂ = 0,13 (13 %obj.), stężenie C0₂, F_AC0₂ = 0,056 (5,6 %obj.), stężenie azotu = 0,76 (76 %obj.).

Pęcherzykowe stężenia 0₂ i C0₂ zależą od zużycia 0₂ i wytwarzania C0₂ oraz wielkości wentylacji pęcherzykowej.

Stężenia gazów w powietrzu wydechowym mogą być zapisywane za pomocą przyrządów szyb-korejestrujących. Pomiar C0₂ wykonuje się za pomocą absorpcji podczerwonej lub spektrometrii masowej, pomiar 0₂ wykonuje się paramagnetycznie lub również za pomocą spektrometrii masowej.

8.4.1 Przeliczanie objętości gazów

Z prawa gazów wynika, że objętość V gazu zależy nie tylko od liczby cząsteczek n, lecz także od ciśnienia p, temperatury T i ogólnej stałej gazowej R (p x V = n x R x T). Należy także uwzględnić ciśnienie pary wodnej, pH₂0.

_ n x R x T P

Dlatego przy określaniu objętości muszą być podawane warunki pomiaru. Rozróżnia się następujące warunki pomiaru:

-    Warunki STPD (standard temperaturę, pres-sure, dry). Są to fizykalne warunki prawidłowe: T = 273 K, p = 760 mmHg (101 kPa) i pH₂0 = 0 (suchy gaz). V0₂ i VC0₂ są przeliczane dla tych warunków.

-    Warunki BTPS (body temperaturę, pressure, saturated). W tym wypadku chodzi o warunki