614 II Anestezjologia ogólna
614 II Anestezjologia ogólna
ku przednio-tylnym tak długo, dopóki nie pojawią się parestezje.
► Nagłe pojawienie się u pacjenta kaszlu podczas przesuwania igły, oznacza, że prawdopodobnie została dotknięta lub przebita opłucna.
► Jeśli nie udaje się zlokalizować żebra i nie pojawiają się żadne parestezje, lepiej zastosować blokadę z innego dojścia.
► W przypadku podania środka znieczulającego miejscowo we właściwe miejsce, po pewnym czasie wystąpi przedstawiony na ryc. 24.11 obszar znieczulenia (zob. tab. 24.1). Blokada mo-toryczna ramienia pojawia się często bezpośrednio po wstrzyknięciu anestetyku.
Ryc. 24.11 Blokada splotu z dostępu nadobojczyko-wego. Obszar znieczulenia.
Podczas wykonywania blokady z dostępu nadoboj-czykowego mogą wystąpić następujące powikłania:
- odma opłucnowa,
- zespół Homera,
- porażenie n. przeponowego,
- reakcje toksyczne wywołane przez środek znieczulający miejscowo,
- uszkodzenia i zapalenia nerwów.
Odma opłucnowa jest typowym powikłaniem wykonywania blokady z dostępu nadobojczyko-wego. Szacuje się, że występuje ono z częstością 0,5-6%, ale osobom mniej doświadczonym zdarza się znacznie częściej. Odma opłucnowa powstaje na skutek uszkodzenia opłucnej trzewnej i miąższu płuc przez igłę, a nie poprzez przedostanie się powietrza przez kaniulę do jamy opłucnowej. Powikłaniem tym zagrożeni są zwłaszcza pacjenci szczupli i wysocy, gdyż u nich szczyty płuc znajdują się wyżej i mogą być łatwiej przebite w przypadku, gdy igła zboczy bocznie mijając pierwsze żebro. Większe ryzyko istnieje również u chorych z rozedmą płuc oraz z otyłością, gdyż u nich trudniej znaleźć anatomiczne punkty orientacyjne.
Podejrzenie uszkodzenia opłucnej nasuwa pojawienie się następujących dolegliwości podczas wprowadzania igły:
- kaszel,
- duszność,
- ból podczas głębszego wdechu.
Rozpoznanie powinno zostać potwierdzone zdjęciem RTG. Najczęściej jednak obiektywne objawy pojawiają się dopiero po 2-6 godz., a czasami nawet dopiero 12-24 godz. po wykonanym nakłuciu, gdyż otwór w płucach jest zwykle bardzo mały.
3 W razie najmniejszego podejrzenia odmy Ęgjfl opłucnowej należy natychmiast zlecić wyko-Hil nanie zdjęcia RTG.
Jeżeli z powodu podejrzenia odmy opłucnowej, przerwane zostało wykonywanie blokady, należy pamiętać, że gdy w czasie znieczulenia ogólnego z wentylacją mechaniczną nie jest założony drenaż jamy opłucnowej, istnieje niebezpieczeństwo wystąpienia odmy wentylowej! Dlatego termin operacji powinien zostać, o ile to możliwe, przesunięty do czasu definitywnego wyjaśnienia stanu rzeczy.
Sposób leczenia odmy opłucnowej zależy od stopnia zapadnięcia się płuca. Zasadniczo przed rozpoczęciem leczenia należy wykonać zdjęcie RTG.
Jeśli zapadnięcie się płuca wynosi mniej niż 25%, nie jest potrzebne zazwyczaj żadne leczenie.
Jeśli płuca nagle zapadły się o 25-50%, nie ma pewności, czy rozprężą się same, konieczne jest przeprowadzanie kontroli radiologicznej.
^ Jeżeli zapadnięcie się płuca jest większe niż 50%, należy zastosować drenaż jamy opłucnej. Jeśli występują dolegliwości, a odma opłucnowa została potwierdzona radiologicznie, chorego należy pozostawić w łóżku, a odmę kontrolować radiologicznie.