670 II Anestezjologia ogólna
winna wynosić więcej niż ±1 mmHg. Urządzenie powinno gwarantować stabilność pomiaru przez 24 godz. bez konieczności ponownej kalibracji.
Czynniki, które mają wpływ na mierzoną wartość C02:
- ciśnienie atmosferyczne,
- para wodna,
- wrażliwość układu związana z mieszaniem się innych gazów, np. anestetycznych,
- bezwładność systemu.
Ciśnienie atmosferyczne. Jeżeli kapnometr wykali-browany jest gazem o znanym stężeniu C02, należy dokonać korekty w stosunku do aktualnie panującego ciśnienia barometrycznego. Stosowane na ogół kapnometry mierzące C02 w strumieniu pobocznym mierzą zwykle aktualne ciśnienie barometryczne. Należy wówczas skorygować wskazane ciśnienie parcjalne C02 z aktualnym ciśnieniem barometrycz-nym. Jeżeli urządzenie zostało wy kalibrowane gazem o znanym ciśnieniu parcjalnym, korekta taka nie jest wymagana. W przypadku urządzeń do pomiaru C02 w strumieniu głównym, które nie mierzą ciśnienia barometrycznego, zależność taka musi być uwzględniona przez operatora urządzenia.
Para wodna. Skroplona para wodna i wydzielina mogą być przyczyną niedrożności węża doprowadzającego lub wpływają niekorzystnie na przepuszczalność kuwety kapnometru. Innego rodzaju błąd następuje wówczas, gdy wysycone parą wodną gazy wydechowe wyschną przed dokonaniem pomiaru i pC02 jest obliczany ze zmierzonego stężenia C02. Otrzymuje się wówczas błędnie zawyżone wartości pC02.
PEEP. Zbyt wysokie PEEP może prowadzić do wzrostu ciśnienia w' kuwecie kapnometru. pC02 wzrasta z tego powodu średnio o 1 mmHg na 15 cmH20 PEEP. W urządzeniach, które mierzą ciśnienie czujnikiem, efekt ten nie odgrywa żadnej roli.
Wrażliwość poprzeczna. Obecność N20 w' próbce gazu prowadzi do błędnie zawyżonych wartości C02> a w'ysokie stężenie 02 prowadzi do błędnie niskich wartości C02. Wpływ anestetyków' wziewnych jest wobec tych obu zjawisk znacznie mniejszy.
Bezwładność systemu. Urządzenia pracujące w strumieniu pobocznym reagują wolniej niż urządzenia pracujące w strumieniu głównym. Opóźnienie powstaje ze względu na konieczność zasysania gazu i zależy przede wszystkim od długości i średnicy węża doprowadzającego, w dalszej kolejności od przepływu i lepkości gazów.
Kapnogram
Krzywa kapnograficzna wydechowego C02 składa się z następujących elementów (ryc. 26.1):
- Fazy zero - wdechu: pC02= 0. Przy braku oddechu zwrotnego także w gazie wdechowym można wykazać C02.
- Stromego wzrostu C02 krótko po rozpoczęciu wydechu. Spowolnione narastanie krzywej wskazuje na zaburzenia w drożności górnych lub dolnych dróg oddechowych.
- Plateau: odpowiada stężeniu C02 lub pC02 w powietrzu pęcherzykowym z maksimum bezpośrednio przed rozpoczęciem następnego wdechu. To maksimum określa się jako końcowo-wydechowe stężenie pC02, petC02. Tylko w przypadku zaistnienia plateau petC02 odpowiada pęcherzykowemu pC02. Przy braku plateau petC02 odpowiada pC02 pęcherzyków opróżniających się na końcu.
- Stromego spadku C02, krótko po rozpoczęciu wdechu do linii zerowej wdechu, tj. do poziomu 0. Zwolniony spadek krzywej C02 może być spowodowany niskim przepływem wdechowym, np. podczas niedrożności dróg oddechowych.
stężenie C02
Ryc. 26.1 Fazy prawidłowego kapnogramu (faza wydechu).
A - B = linia zerowa,
B - C = stromy wzrost stężenia C02 krótko po rozpoczęciu wydechy,
C - D = plateau,
D - E = stromy spadek.
1 = przestrzeń martwa: brak wzrostu stężenia C02,
2 = powietrze mieszane: stromy wzrost,
3 = powolny wzrost plateau.