larsen0742

742 II Anestezjologia ogólna

okres skąpomoczu-bezmoczu w ostrej niewydolności nerek lub postępująca przewlekła niewydolność nerek (GFR < 15ml/min). Ważną rolę odgrywa poza tym nadmierna podaż doustna lub drogą parenteralną. Rzadsze przyczyny to: niedoczynność tarczycy, choroba Addisona i zatrucie litem. Hipermagnezemia upośledza funkcje nerwowo--mięśniowe i prowadzi do wystąpienia blokady nerwowo-mięśniowej, poza tym ma działanie kar-diotoksyczne.

Obraz kliniczny. Objawy kliniczne hipermagne-zemii zależą od stężenia magnezu w osoczu:

-    2,5 do 4,5 mmol/1: nudności, wymioty, letarg, zatrzymanie moczu, zaparcie, zmniejszenie przewodzenia bodźców w sercu, wydłużenie odstępu PQ i QT;

-    5 mmol/1: zanik głębokich odruchów ścięgni-stych;

-    7,5 mmol/1: porażenie mięśni oddechowych, blok serca;

-    wyższe stężenia: zatrzymanie krążenia.

Rozpoznanie. Wynika z obrazu klinicznego i oznaczenia stężenia magnezu w osoczu (> 1 mmol/1).

Leczenie. Następstwa nerwowo-mięśniowe i kar-diotoksyczne hipemiagnezemii można w nagłych przypadkach wyeliminować (jednakże tylko przejściowo) podaniem i.v. wapnia, a dodatkowo zastosowaniem wlewu 0,9% NaCl (soli fizjologicznej) i podaniem furosemidu, w celu zwiększenia eliminacji nerkowej. Znaczenie priorytetowe ma jednak leczenie choroby zasadniczej. U pacjentów z niewydolnością nerek wskazane jest zastosowanie dializoterapii.

6 Płynoterapia okołooperacyjna

W tab. 27.8 zestawiono różne rodzaje płynów, które podaje się podczas zabiegu operacyjnego i znieczulenia, w zależności od potrzeb i wskazań.

6.1 Roztwory krystaloidów

Krystaloidy są roztworami elektrolitów lub nisko-cząsteczkowych węglowodanów. Mogą one swobodnie dyfundować przez błonę naczyń włosowatych i dlatego co najwyżej 1/3 ich objętości pozostaje w obrębie naczyń. Roztwory te stosuje się w celu zapewnienia zapotrzebowania podstawowego na płyny, wyrównywania ich strat oraz w celu korygowania określonych zaburzeń. W zależności od składu, krystaloidy są izotoniczne, hiperto-niczne lub hipotoniczne w stosunku do osocza. Najważniejszymi stosowanymi w praktyce klinicznej krystaloidami są:

-    zbilansowane roztwory wieloelektrolitowe,

-    izotoniczny roztwór soli kuchennej (0,9% NaCl, sól fizjologiczna),

-    roztwór mleczanowy Ringera i jego modyfikacje,

-    roztwór mleczanowy Ringera w 5% glukozie i jego modyfikacje,

-5% roztwór glukozy.

W tab. 27.9 przedstawiono skład niektórych roztworów oraz dla porównania podano skład płynu zewnątrzkomórkowego (ECF - extracellularfluid).

6.1.1 Roztwory wieloelektrolitowe

Roztwory wieloelektrolitowe zawierają najważniejsze elektrolity, których całkowite stężenie odpowiada w przybliżeniu osmolamości osocza, przy czym stężenia poszczególnych składników w różnych preparatach handlowych są zmienne. Roztwory te są izotoniczne względem osocza i dlatego są środkami z wyboru w rutynowej plynoterapii okołooperacyjnej oraz w pokryciu zapotrzebowania podstawowego na płyny. Stosowane są:

-    roztwory wieloelektrolitowe,

-    izotoniczny roztwór soli kuchennej (0,9% NaCl, sól fizjologiczna),

-    roztwór Ringera i roztwór mleczanowy Ringera,

-    ich odmiany.

Tabela 27.8 Płyny stosowane w okresie około-operacyjnym do uzupełniania objętości

Krystaloidy

-    roztwory elektrolitowe

-    roztwory niskocząsteczkowych węglowodanów

Sztuczne koloidy

-    hydroksyetylowana skrobia (HES)

-    dekstran

-    roztwory żelatyny

Krew pełna i jej komponenty

-    krew ze stabilizatorem ACD lub CPD

-    koncentrat krwinek czerwonych (KKCz)

-    albuminy ludzkie

-    świeże osocze