M Feld TBM581

Projektowanie procesu technologicznego

części klasy koło zębate

Technologia części klasy koło zębate jest jedną z najtrudniejszych technologii typowych części maszyn. Wynika to z konieczności nacięcia zębów, co z kolei wymaga specjalistycznych obrabiarek, najczęściej kilku, skomplikowanych narzędzi, unikatowych przyrządów pomiarowo-kontrolnych do kontroli uzębienia oraz wysoko kwalifikowanej kadry do obsługi obrabiarek i oprzyrządowania.

Technologię kół zębatych można podzielić na etapy: na technologię koła przed nacięciem zębów i po nacięciu oraz technologię związaną z nacięciem uzębienia.

W tym rozdziale zostanie szeroko potraktowana technologia nacinania zębów w kołach zębatych walcowych, najliczniejszej grupie kół, występującej w różnych maszynach i urządzeniach. Technologia nacinania zębów w kołach zębatych stożkowych o zębach łukowych zostanie tylko zasygnalizowana, gdyż stanowi ona bardzo obszerną dziedzinę, omówienie której nie mieści się w ramach tego podręcznika.

13.1. Wymagania obróbkowe dla części klasy koło zębate walcowe

Na rysunku 13.1 przedstawiono poprawnie zaprojektowane koło zębate walcowe o zębach prostych normalnych. Z wymiarów dotyczących zazębienia na rysunku podano: średnicę podziałową, średnicę zewnętrzną i średnicę dna wrębów. Z boku na rysunku są wymienione cztery wielkości: moduł, liczba zębów, kąt przyporu i klasa dokładności wykonania kół zębatych.

Średnicę podziałową podaje się na rysunku jako wymiar teoretyczny wynikający z obliczeń. Znak chropowatości podany na tej średnicy dotyczy pracujących powierzchni zębów.

Wymiar średnicy zewnętrznej mógłby być nie uzupełniony żadną tolerancją ani pasowaniem. Technolog miałby zatem prawo średnicę tę wykonać w tolerancji warsztatowej, a więc w 14 klasie dokładności. Ponieważ jednak średnica zewnętrzna