M Feld TBM260

8. Projektowanie procesu technologicznego części klasy wał

260

8.2. Technologiczność konstrukcji części klasy wał

Wprawdzie proces wytwarzania wałów można zaliczyć do najprostszych spośród typowych części maszyn, niemniej analiza technologiczności konstrukcji jest zawsze opłacalna, gdyż umożliwia uproszczenie procesu technologicznego i skrócenie czasu wykonania operacji. Na technologiczność konstrukcji wpływają najczęściej drobne elementy, które w sumie mogą dosyć znacznie zaważyć na całym procesie.

Najważniejsze wytyczne dotyczące technologiczności konstrukcji wałów są następujące:

-    Gdy na półfabrykat przewiduje się pręt walcowany, wał powinien być tak zaprojektowany, aby objętość materiału przetworzonego w wióry była jak najmniejsza.

-    Przejścia z jednej średnicy wału w drugą powinny być tak zaprojektowane, aby powstawały one samoczynnie w wyniku toczenia znormalizowanym narzędziem.

-    Powierzchnie stożkowe na wale powinno się tak projektować, aby pozostał swobodny dobieg i wybieg narzędzia.

-    Należy unikać wykonania w wale krótkich otworów osiowych, gdyż otwory takie wymagają usunięcia nakiełka i w związku z tym obróbka ich może być wykonana jako końcowa operacja procesu technologicznego.

-    Rowki wpustowe, jeśli znajdują się one na różnych powierzchniach wału stopniowanego, należy projektować o równej szerokości.

Podane przykłady zilustrują te zagadnienia.

Na rysunku 8.2 przedstawiono cztery rozwiązania, które z punktu widzenia konstrukcyjnego spełniają to samo zadanie. Konstrukcja pierwsza (rys. 8.2a) jest nietech-nologiczna, gdyż otrzymanie kołnierza zmusza do przetworzenia w wióry dużą procentową objętość materiału. Trzy następne rozwiązania umożliwiają przyjęcie półfabrykatu o znacznie mniejszej średnicy. O wyborze jednego z przedstawionych wariantów decydować będzie wielkość siły poosiowej działającej na utworzony kołnierz.