M003

ów stanowi duży problem alitycznej [92], Podobnie >dy obliczania charaktery-m następnym etapem prac zenie prawdziwości wyni-•odynamicznych lub base-iżonych we własny napęd. >bieństwa dla przeliczania stego. Zachowanie prawa prawa podobieństwa mo-lie eliminuje wpływu lep-)y Reynoldsa, a w wypadła Froude’a [ 197]. Pozwa-elu i dlatego po zbudowa-1,122,43,67], Ich wyniki eń analitycznych, jak i re-»korygowania przyszłych modelowych [92]. dań rzeczywistych przed-1.8. Dodać jednak należy, odtwarzaniem warunków i statku “Arabia”, podczas wódzia za pomocą prze-

ości wchodzą próby: pręd-a wymuszonego, cyrkula-można tendencję do roz-ćulacji i odwróconą próbę

ać każdy nawigator, lecz : zespołom specjalistyczna szeregu pomiarów wylenieni praktycznym i odym wyposażeniem instru-

>siągnięcie skrócenia cza-ich charakterystyk czaso-jżnych typów i rozmaitej

iwrowności” wymaga ka->t praktycznie możliwe do

co porównawczy materiał manewrowności”, zależy

Jednolitością muszą być objęte:

—    warunki hydrauliczne,

—    warunki hydrometeorologiczne,

—    metoda pomiarowa gwarantująca dostateczną dokładność,

—    opracowanie graficzne wyników pomiarów.

Fachowo przeprowadzone i opracowane próby umożliwiają porównywalność wyników, wprowadzenie modyfikacji i inspirowanie nowych prób nakierowanych na poprawę bezpieczeństwa żeglugi, umożliwiają stawianie uzasadnionych wniosków eksploatacyjnych, a także uzupełnienie materiału szkoleniowego w przedmiocie manewrowania.

9.2. Warunki hydrauliczne i hydrometeorologiczne akwenu prób

Aktualna praktyka morskich prób manewrowności statków zakłada praktycznie możliwą eliminację oddziaływania czynników zewnętrznych na ruch statku w ośrodku wodnym. Stąd też przyjmowane wymagania uwzględniają zarówno minimum wskazań teoretycznych, jak też i potrzeby ekonomiki prób.

Pierwszym powszechnie stosowanym warunkiem hydraulicznym jest odpowiednia głębokość akwenu (p.3.1). W tym zakresie wykorzystywana jest zależność Taylora:

/i₀= 10,73 7V;C    (3.3)

Wó ⁷

Dość znaczne zmiany stosunku LIT na obecnie budowanych statkach nie umożliwiają sporządzenia niewielkiej tabeli, ułatwiającej odszukanie wartości niezbędnej głębokości akwenu. W praktyce więc konieczne jest każdorazowe dokonanie przeliczenia w oparciu o wymienioną zależność (3.3).

Drugim warunkiem hydraulicznym jest dostateczna szerokość akwenu prób (p.3.1). W tej mierze słuszne jest, by głębokość wskazana zależnością (3.3) rozciągała się w odległości odpowiadającej co najmniej 15 szerokościom statku po obu stronach zamierzonego toru ruchu badanej jednostki.

W praktyce niezmiernie rzadko dochodzi do wykonywania prób manewrowności na akwenach ograniczonych [33,32,40,153], fakt ten wiąże się bowiem ze zrozumiałym zwiększeniem ryzyka, na jakie narażany jest statek. Warunki hydrauliczne takich prób wymagajądo-stosowania się do wskazań wymienionych w p.3.1 w odniesieniu do kryteriów płytkowodzia, kanału i pogłębionego toru wodnego. Powstaje także konieczność stopniowej redukcji gabarytów akwatorium, jeśli celem jest uzyskanie wskazań w zakresie kierunku i wielkości zmian charakterystyk manewrowych.

Trzecim warunkiem hydraulicznym jest równomierność głębokości akwenu prób, a więc brak znacznych wzniesień i uskoków dna (p.3.2.9.5) wywołujących zmiany wielkości oporów. Warunek ten odnosi się oczywiście do głębokości mniejszych niż wskazane zależnością (3.3).

Spośród licznych propozycji odniesionych do warunków hydrometeorologicznych [93, 132, 164, 165, 202, 201] najsłuszniejszymi są ograniczenia siły wiatru i stanu morza przedstawione w tabeli 9.1 [132, 165],

511