modele

Rozdział XII. Metody pizewidytanio upadłości przedsiębiorstw^.

1

_x -2as-

Przychody ze sprzedaży

^ _ Kapitał obcy - środki pieniężne Przychody ze sprzedaży

_{x =} Zmiana przychodów ze sprzedaży = Przychody z okresu bieżącego ⁴    - Przychody z okresu poprzedniego

Wartość graniczna prezentow anego modelu jest ujemna i wynosi - 0,509. Jeżeli wskaźnik J. Janka i M. Żuchowskicgo jest mniejszy niż - 0.509. oznacza to, iż oceniane przedsiębiorstwo jest zagrożone w najwy ższy m stopniu bankructwem.

Modele zbudowane przez J. Gajdkę i D. Stosa

W połowie lat dziew ięćdziesiątych, w Zakładzie Ekonomiki Przemysłu Uniwersytetu Łódzkiego, prowadzone były badania nad konstrukcją w ielowymiarowego modelu analizy dyskryminacyjnej, przeznaczonego do oceny polskich spółek. Efektem tych prac jest funkcja wyznaczona przez J. Gajdkę i D. Stosa. Naukowcy ci przebadali sprawozdania finansow e czterdziestu podmiotów gospodarczych, z który ch połowa zbankrutow ała lub nie była w stanie wywiązać się ze swoich zobowiązań, a druga połowa znajdowała się w dobrej kondycji i kontynuowała działalność. Model zbudowany przez J. Gajdkę i D. Stosa ma następującą postać [Gajdka J._f Stos D., 2003, s. 173-174]:

ZG = 0,7732059 - 0,0856425 X, + 0.0007747 X, + 0,157 X, + 0.9220985 X₄

- 0.594687 X₅

gdzie:

Przychody neno ze sprzedaży

X a

Przeciętny stan aktywów ogółem

Przeciętny stan zobow iązań krótkoterminowych * 365 dni Koszt wytworzenia sprzedanych produktów

^ _    Zysk netto

^ł Przeciętny stan aktywów

Zysk brutto

Przychody ze sprzedaży

X₄⁼

^ Zobowiązania ogółem Aktywa ogółem

Wartość wskaźnika ZG oddzielająca podmioty zagrożone bankructwem od jednostek zdolnych do kontynuowania działalności wynosi 0,45. Firmy o wartości ZG większej od 0,45 klasyfikowane są jako niezagrożone upadłością. Im wyższy jest wskaźnik J. Gajdki i D. Stosa, tym lepsza jest sytuacja ocenianej firmy. Model ten posiada jednak pewne wady i niedoskonałości. Jedną z nich jest dodatni współczynnik poprzedzający wskaźnik rotacji zobow iązań w dniach (drugi z wymienionych mierników), co wydaje się nielogiczne. Jeżeli jego wartość jest duża, oznacza to. że przedsiębiorstwo potrzebuje wiele czasu na spłatę swoich zobow iązań. Jest to korzystne jedynie w przypadku, gdy dostawcy oferują firmie nieoprocentowany kredyt kupiecki, który można spłacać dopiero po pewnym okresie. Taka sytuacja ma miejsce bardzo rzadko. Wysoki poziom wskaźnika może więc oznaczać trudności z regulow aniem bieżących zobow iązań. Przedsiębiorstwo ma problemy z zachowaniem płynności finansowej, której utrata często prowadzi do bankructw a. Współczynnik stojący przy wspomnianym wskaźniku powinien więc być poprzedzony symbolem ujemnym.

J. Gajdka i D. Stos podjęli próby zbudowania nowego, doskonalszego i bardziej aktualnego modelu analizy- dyskryminacyjnej. Z grupy 20 wskaźników wybrali 4. które charakteryzują się największą zdolnością prognostyczną. Drugi model J. Gajdki i D. Stosa ma następującą postać [Gajdka J., Stos D., 2003, s. 176-179]:

ZG = - 0,0005 X, + 2,0552 X_; + 1.7260 X₃ + 0,1155 X₄ - 0,3342

gdzie:

Przeciętny stan zobowiązań krótkoterminowych * 365 dni Koszt wytworzenia sprzedanych produktów

Zysk netto

Przeciętny stan aktywów Zysk brutto

' Przychody netto ze sprzedaży

Aktywa ogółem ⁴ Zobowiązania ogółem

Wartością oddzielającą przedsiębiorstwa zagrożone upadłością do zdolnych do kontynuowania działalności jest 0. Jeżeli wartość wskaźnika ZG jest większa