modele

426 Rozdział XII. Metody przewidywania upodłości pr.

Model J. Robertsona

J. Robertson zbudował model składający się z następujących wskaźników:

_x _Przychody ze sprzedaży - aktywa_

Przychody ze sprzedaży

Zysk brutto

X _e -

Aktywa

Majątek obrotowy - całość zobowiązań Zobowiązania bieżące

Kapitał własny - kredyty i pożyczki Całość zobowiązań

Majątek płynny - saldo ujemne rachunku bankowego

X =    -

Zobowiązania fakturowe

Podobnie jak w innych modelach wielowymiarowych, każdemu wskaźników i przypisano odpowiednią wagę. Postać opracowanego przez J. Robertsona modelu prezentowana jest poniżej:

Z-score = 3,0 X1 + 3.0 X2 + 3,3 X3 + 0.6 X4 + 1,0 X5

Spadek wartości wskaźnika Z- score o 40 procent lub więcej w ciągu roku świadczy o wyraźnym pogorszeniu sytuacji finansowej podmiotu gospodarczego. Wskazane jest w ięc wyliczenie jego wartości na przestrzeni kilku lat.

Funkcja K. Beermana

Prace nad budową w ielowymiarowego modelu analizy dyskryminacyjnej podjęto rów nież w Republice Federalnej Niemiec. Model dostosowany do warunków gospodarki naszego zachodniego sąsiada został opracowany przez K. Beermana. Funkcja Beermana opiera się na stosunkow o dużej liczbie wskaźników. Jej postać jest następująca [Jerzemowska M. (red)., 2004. s. 342 - 343]:

Z = 0.21705 X, + 0,06276X, + 0.01218X,+ 0,0774IX₄ + 0.10477X, + 0,8127 X₆ + 0.16454X₇ + 0.06135 X* + 0.26832X_<+ 0,12368X_I(1

_Amortyzacja_

gdzie:

X₄*

X,-

x*^s

X? “

x# “

X* “ X,o-

Aktywa trwałe + przyrost aktywów trwałych

Nadwyżka finansowa Kapitały obce

Przyrost aktywów trwałych Amortyzacja

Kapitały obce Kapitały całkowite

Wynik netto + podatek dochodowy + wynik zdarzeń nadzwyczajnych Przychody ze sprzedaży

Wynik netto + podatek dochodowy + wynik zdarzeń nadzwyczajnych Kapitały ogółem

Zobowiązania bankowe Kapitały obce

Przychody ze sprzedaży Kapitały ogółem

Zapasy_

Przychody ze sprzedaży

Wynik netto + podatek dochodowy + wynik zdarzeń nadzwyczajnych Kapitały obce

Wartość graniczna rozdzielająca przedsiębiorstwa będące w dobrej kondycji od tych, które znajdują się na skraju bankructwa wynosi 0,30081. K. Beer-man szacował swoją funkcję, badając sprawozdania finansowe przedsiębiorstw za okres czterech lat przed ogłoszeniem upadłości. Najlepszy ze wskaźników modelu, prognozuje indyw idualnie wystąpienie złej tendencji z możliwością popełnienia błędu rzędu 14%, natomiast błąd całego modelu wynosi zaledw ie 7%. Zaletą funkcji Beermana jest duży nacisk położony na ocenę zyskowności i płynności badanej jednostki.