Morze�łtyckie str 2

Mnr/:: iiiil;y: Kit:

Basen Morza Bałtyckiego można podzielić na trzy główne baseny: Południowy (BornhoJmski), Środkowy (Gotlandzki). Północny (Botnicki).

Basen Południowy rozciąga sic od cieśniny Suncł do wysokości Rozewia i jest ułożony równoleżnikowo. Podlega on największym wpływom oceanicznym.

Basen Środkowy jest największy i rozciąga się południkowe od Wysp Alandzkich do Zatoki Gdańskiej. Należy do niego największa wyspa Bałtyku Gotlandia. W basenie tym, w okolicach Sztokholmu, znajduje się najgłębszy punkt całego morza, tak zwana głębia Landsort, licząca 459 m. Wc wschodniej części Basenu, pomiędzy Gotlandia a brzegiem łotewskim, położona jest rozległa Głębia Gotlandzka. W Basenie Środkowym liczne są zatoki, największe /. nich to Gdańska, Ryska, Fińska.

Basen Północny obejmuje wody Zatoki Botnickiej. Na południu jego granicę stanowią Wyspy Alandzkie. Jest to najdalej oddalony od oceanu basen Bałtyku. Jego wody są tak wysłodzone, że można je porównać w niektórych miejscach z wodami jeziornymi.

Ruchy wody

I wlewy    Wody Morza Bałtyckiego, jak innych akwenów, podlegają różnorod-

| J - Basen Południowy Basen Środkowy BE Basen Północny

prądy

occaniczne nym ruchom (ryc. 6.2). Wlewy wód oceanicznych przez cieśniny duńskie przemieszczają się w przydennych warstwach. Jest to związane z ich silnym zasoleniem i w związku z tym - większą gęstością. Wlewy oceaniczne najczęściej występują wiosną i jesionią, w- czasie silnych sztormów'. Z Bałtyku wody wypływają w przypowierzchniowych warstwach. Ponieważ cieśniny są stosunkowo płytkie, następuje w nich silne mieszanie się przeciwstawnych prądów. Powoduje to utrudnienia żeglugi w cieśninach.

Falowanie na lak małym akwenie jest ograniczone. Wysokość fal dochodzi maksymalnie do 4,3 m, a ich długość waha się od 10 do 75 m. Falc te jednak często się krzyżują, co w połączeniu z ich małą długością czyni żeglugę po Bałtyku trudną.

Pływy na Morzu Bałtyckim istnieją, ale są niewielkie, dochodzą zaledwie cłu kilku centymetrów. Sprawia to, że są prawie niezauważalne.

Ryc. 6.2, Prądy wód Bałtyku

Wlewy wód oceanicznych od strony cieśnin duńskich oraz przeważające wiatry zachodnie powodują powstawanie

50