nagórko akcent w jezyku polskim alfabet fonetyczny3

62 Fonetyka i fonologia

g - spółgłoska twarda, tylnojęzykowo-welama, zwarto-wybuchowa, dźwięczna, ustna (grypa, ogromny)

g’ - miękka, środkowojęzykowo-postpalatalna, zwarto-wybuchowa, dźwięczna, ustna (ginąć, ogień)

x - spółgłoska twarda, tylnojęzykowo-welama, szczelinowa, bezdźwięczna, ustna (chmura, chęć)

x’ - miękka, środkowojęzykowo-postpalatalna, szczelinowa, bezdźwięczna, ustna (chichot, Chiny)

[y]    - twarda, tylnojęzykowo-welama, szczelinowa, dźwięczna, ustna (Bohdan,

dach domu)

[/]    - miękka, środkowojęzykowo-postpalatalna, szczelinowa, dźwięczna, ustna

(mech zielony)

i - samogłoska przednia, wysoka, ustna (iść, cicho) i - niesylabiczne i (daj, jajo) ......

[j]    - nosowy wariant grupy i + spółgłoska nosowa przed szczelinową (inżynier)

[i]    - niesylabiczna, nosowa, przednia, wysoka (kontekstowy wariant ń, np.

pański)    ^    ■

k - spółgłoska twarda, tylnojęzykowo-welama, zwarto-wybuchowa, bezdźwięczna, ustna (kara, okruch)

k’ - miękka, środkowojęzykowo-postpalatalna, zwarto-wybuchowa, bezdźwięczna, ustna (kiść)

l - spółgłoska twarda, przedniojęzykowo-dziąsłowa, zwarto-otwarta (boczna), dźwięczna, ustna (lot)

[J]    - twarda, przedniojęzykowo-dziąsłowa, boczna, bezdźwięczna, ustna (myśl)

1’    - miękka, prepalatalno-zadziąsłowa, boczna, dźwięczna, ustna (list,

okolica)

1    - twarda, przcdniojęzykowo-zębowa, boczna, dźwięczna, ustna (luk

- w wymowie scenicznej lub kresowej)

m - spółgłoska twarda, dwuwargowa, zwarto-otwarta (nosowa), dźwięczna --------»_N    (mowa, pomarańcza)

[m]    ) - tw_arda, dwuwargowa, nosowa, bezdźwięczna (spazm)

m’ '''y - zmiękczona, dwuwargowa, nosowa, dźwięczna (miasto, umieć) n - spółgłoska twarda, przedniojęzykowo-zębowa, zwarto-otwarta (nosowa), r—-—^    dźwięczna (na, nosić)

[n]    - twarda, przedniojęzykowo-dziąsłowa, nosowa, dźwięczna (Konczałowski) [n] . - twarda, przedniojęzykowo-zębowa, nosowa, bezdźwięczna (piosnka)

ń - spółgłoska miękka, środkowojęzykowo-prepalatalna, nosowa, dźwięczna (nieś, koń)

[ń|    - miękka, środkowojęzykowo-prepalatalna, nosowa, bezdźwięczna (baśń)

frj] - twarda, tylnojęzykowo-wclarna, nosowa, dźwięczna (bank, Anglia, w wymowie krakowsko-wilcńskicj także w wyrazach rodzimych: okienko,

W]

o

[ó]

9

P

r

W

[r’l ts

X

(ś ^! [S’l

\S;

CS]

t’

dD

u

[u]

M

V

y

lxl

-    miękka, środkowojęzykowo-postpalatalna, nosowa, dźwięczna (ręki, węgiel wym. jako reą’k’i, verj’g’el)

-    samogłoska tylna, średnia, ustna (to, nos)

-    wariant ścieśniony samogłoski o wymawiany pod wpływem sąsiedztwa spółgłosek miękkich (ciocia)

-    samogłoska tylna, średnia, nosowa (wąs, sąsiad)

-    spółgłoska twarda, dwuwargowa, zwarto-wybuchowa, bezdźwięczna, ustna (pas, opona)

-    zmiękczona, dwuwargowa, zwarto-wybuchowa, bezdźwięczna, ustna (pięć, pić)

-    spółgłoska twarda, przedniojęzykowo-dziąsłowa, zwarto-otwarta (drżąca), dźwięczna, ustna (ruch, krok)

-    twarda, przedniojęzykowo-dziąsłowa, drżąca, bezdźwięczna, ustna (krwawy, wiatr, metr)

-    miękka, prepalatalno-zadziąsłowa, drżąca, dźwięczna, ustna (ring, jury)

-    spółgłoska twarda, przedniojęzykowo-zębowa, szczelinowa, bezdźwięczna, ustna (syk, osa)

-    miękka, środkowojęzykowo-prepalatalna, szczelinowa, bezdźwięczna, ustna (siad, Zośka)

-    miękka, prepalatalno-zazębowa, szczelinowa, bezdźwięczna, ustna (sinus, Rosja)

-    twarda, przedniojęzykowo-dziąsłowa, szczelinowa, bezdźwięczna, ustna (szyć, kasza)

-    miękka, prepalatalno-zadziąsłowa, szczelinowa, bezdźwięczna, ustna (Sziwa)

-    spółgłoska twarda, przedniojęzykowo-zębowa, zwarto-wybuchowa, bezdźwięczna, ustna (tak, ostry)

-    twarda, przedniojęzykowo-dziąsłowa, zwarto-wybuchowa, bezdźwięczna, ustna (potrzeba)

-    miękka, zazębowa, zwarto-wybuchowa, bezdźwięczna, ustna (batik)

-    samogłoska tylna, wysoka, ustna (układ, usta)

-    niesylabiczne u (ładny, dał)

-    wariant bezdźwięczny u (rzekł)

-    nosowy wariant grupy: samogłoska u + spółgłoska nosowa przed szczelinową (kunszt)

-    spółgłoska twarda, wargowo-zębowa, szczelinowa, dźwięczna, ustna (woda, trawa)

-    zmiękczona, wargowo-zębowa, szczelinowa, dźwięczna, ustna (wiara, powieść)

-    samogłoska przednia, wysoka, ustna (ty, krzyk)

-    nosowy wariant grapy: samogłoska y + spółgłoska nosowa przed