42 - O tym, jak we współczesnej prasie funkcjonuje wzmianka
b) może być przedmiotem genologicznych transformacji przez włączenie w obręb innej formy gatunkowej: jako lid w wiadomości lub innym gatunku o kształcie wiadomości; jako składnik konstelacji (kolekcji) wypowiedzi wypełniającej korpus tekstu poradnikowego (także o kształcie wiadomości). Może też zostać przekształcona w odmianę innego gatunku: jako forma zapowiedzi nieautonomicznej (przez uzupełnienie o formułę odsyłającą) [por. 3.3. i 7.3.].
Prezentowane tu analizy konkretnych wypowiedzi będą obejmować następujące zjawiska: charakter tytułu, kształt korpusu, rozpoznanie odmiany po wstępnym zakwalifikowaniu do grupy wzmianek autonomicznych bądź seryjnych.
Przyjrzyjmy się zatem bliżej kilku konkretnym wypowiedziom, realizującym reguły gatunkowe wzmianki.
[ 1 ] ROSJA. Kioto ratyfikowane
Rosyjski parlament ratyfikował w piątek protokół z Kioto o redukcji emisji gazów cieplarnianych. Teraz dokument trafi do Rady Federacji, a następnie do prezydenta Władimira Putina. Ponieważ Putin sam przesłał protokół do Dumy, jego podpis jest jedynie formalnością. (GW 23 - 24 IX 2004)
Wypowiedź zawiera odpowiedzi na podstawowe pytania tekstu informacyjnego (kto, co, kiedy zrobił) i ma korpus o strukturze odwróconej piramidy, gdyż w zdaniu pierwszym mieszczą się najważniejsze dane. Tytuł jest typowy dla wzmianek seryjnych z działu zagranicznego gazety, zwięzły i nominalny, a więc odpowiadający konwencji wzmianki z dominantą informacyjną. Konwencję tę realizuje też korpus poprzez styl wysłowienia, a zwłaszcza obecność leksyki tematycznej i wyspecjalizowanej. Brak zasadniczo elementów interpretacji faktów. Mamy więc w tej wypowiedzi do czynienia z dość precyzyjną realizacją reguł wzorca kanonicznego wzmianki.
[2] Łukoil nadal w grze
Łukoil nie złożył oferty w sprawie kupna 75 proc. akcji Rafinerii Gdańskiej z powodu braku porozumienia ze swoim brytyjskim partnerem z konsorcjum -Rotch Energy. Ale nadal ma apetyt na polską firmę. Łukoil jest nadal zainteresowany nabyciem akcji rafinerii, ponieważ zwiększenie wydajności firmy poza granicami Rosji to jeden z jej strategicznych celów - poinformowała w środowym komunikacie rosyjska firma. (GW 11 VII 2002)