Obraz2

128 I I >as/ykow\k.i jakość /yii.i w |•< ■ -.|>. kl ywl« |>cclagogic/ncj

Podobnie syndrom opuszczonego gniazdu (( zapiński, 2001, s. 272), czyli negatywne konsekwencje psychiczne dla rodziców wynikające z opuszc/t nia domu przez dzieci, nie znalazł potwierdzenia w wynikach dotychc/u sowych badań, także badań własnych (różnice w średnich ocenach jak<>M i życia między małżonkami z dorosłymi dziećmi - 2,63 pkt a małżonkami z małymi dziećmi - 2,68 pkt są bowiem niewielkie). Wyniki badań wla nych odpowiadają także wynikom uzyskanym w ramach programu „(lehu la”, według którego bezdzietne pary małżeńskie czują się nieco szczęśliws od tych, które wychowują dzieci (tamże, s. 272). Ważnymi natomiast pi /< słankami do niższej oceny jakości życia są w lej kwestii negatywne wy darzenia życiowe, jak np.: choroba lub śmierć dziecka. Dowodem tego s.| odpowiedzi badanych nauczycieli na pytanie: „co dla Pan a(i) oznacz a smutek w życiu?”, którzy najczęściej wymieniają: chorobę bliska li (najczęściej dzieci, następnie współmałżonka) i własną - 33,80% nauc/\ cieli w grupie PK, 61,03% w grupie HK oraz 43,63% w grupie PR i 57,1 l w grupie HR. Na kolejnym miejscu nauczyciele sytuują śmierć bliskich.

W dotychczasowym dorobku naukowym brakuje danych na temat /.i dowolenia i poczucia szczęścia wśród osób duchownych, dlatego trudno dokonywać w tym miejscu jakichkolwiek porównań i wysuwać jedno znaczne wnioski. Współczesne badania dowodzą jedynie, iż im większa jc\t religijność danej osoby, tym wyższe jest jej poczucie szczęścia. Z pewno cią należałoby dokładniej rozpatrzyć to zagadnienie, aby wyjaśnić, dlac/> go najniższe samooceny jakości życia występują właśnie w tej grupie osób Z pewnością uzyskano by interesujący materiał badawczy.

Miejsce zamieszkania (X_fi)

Zmienna miejsce zamieszkania wydaje się kształtować ocenę jakości żyi i.i. głównie przez rodzaj więzi społecznych - innych dla dużego miasta, a iii nych dla wsi. Większe oparcie społeczne (jednocześnie kontrola) prawdo podobnie nadal występuje w społecznościach wiejskich, zaś większe osa motnienie i alienacja w dużych miastach. Również specyficzny charakln obowiązków mieszkańców wsi i miasta może być czynnikiem różnicując ym zadowolenie z życia. W celu sprawdzenia tych pr/ypus/i /ni, uwzględnili no tę zmienną w podjętych badaniach.

Zależność między ocenami jakośi i zyiia nauczycieli studiujących a ii li tutejsicm zamieszkania przedstawia lahcla 21.

It»ln'|« 21. Średnie oceny jakości życia nauczycieli studiujących ze względu na miejsic zamieszkania w grupach PK, IIK, PU i 1 IR (w punktach)

’	Staż pracy	Grupy nauczycieli				< )gółcm
		PK	1 IK	PR	1 IR
,	Miasto |>owyżej 100 lys.	2,783	2,733	2,625	3,000	2,744
	Miaslo 20-100 lys.	2,926	2,929	2,500	2,700	2,775
	Mi.isio poniżej 20 tys.	3,111	3,053	2,783	2,200	2,857
	Wieś	2,882	3,034	2,930	2,226	2,792
	lla/.cin	2,887	2,961	2,754	2,375	2,790

/iimIIu: obliczenia własne.

Kn/d/i.tł (i. lakoii' iy. iii iv ni i‘nlr mim /yi Irll \ltuliu)ifi yi 11

12*>

Analizując dane zawarte w tabeli, stwierdzono, że średnie wartości ocen lakości życia nauczycieli mieszkających w miastach (niezależnie od ich wielkości) oraz na wsi nie wykazują dużego zróżnicowania. Oznacza to, że litr występuje znacząca zależność między oceną jakości życia nauczycieli a li li miejscem zamieszkania. Siła tego związku mierzona współczynnikiem !'nrelacji liniowej jest na granicy zera (r = 0,0174), a to oznacza, że jeśli /a. hotlzi związek między tymi cechami, to może mieć charakter zależności nieliniowej.

Istotna różnica występuje natomiast między średnimi ocenami jakości /y« la nauczycieli mieszkających w małych miasteczkach i na wsi. Nauczy t lei. mieszkający w miastach do 20 tys. mieszkańców, studiujący historię na I 'U. najniżej oceniają jakość swojego życia (2,20 pkt), natomiast najwyżej iiain zyciele studiujący pedagogikę w Al* w Krakowie (3,11 pkt). Podobnie l il ie., żyt u oceniają nauczyciele mieszkający na wsi: najniższą ocenę przy I>iMi|ą jej badani z grupy I IR (2,22 pkt), a najwyższą nauczyciele z grupy I IK (t,03 pkt). Różnice, które występują w ocenie jakości życia nauczycieli lilii szkańi ów małych miast oraz wsi, można wytłumaczyć występowaniem . /ynnlków losowyi h, Jak na przykład: wiek, stan zdrowia, obecna sytuacja nid/lnna . zy żyi Iowa

/ulem wysnuli, li hlpnl. /y o związku m eny jakość i życia z miejsi em za lilh s/kaula ult /usiali " nim. | ■>. li badania, li emplryi zny< h jednoznai z ni. poiwli i.l/im. i. lal ■ . bidtinla. li wielu autoiow) (zub Wlll.i lin,