Obraz2

Gleby hydrogeniczne 73

a.    Gleby mułowe właściwe

Gleby te występują w dolinach rzecznych z długotrwałymi (6 — 9 miesięcy) zalewami powierzchniowymi, co sprzyja akumulacji mułu składającej się z dwu faz. W fazie pierwszej podczas zalewu powierzchniowego w wodzie rozwijają się glony gromadzące w swych tkankach składniki mineralne pobierane z wód (szczególnie K i P) oraz azot asymilowany przez niektóre ich gatunki z powietrza. W drugiej fazie ustępowania zalewu, następuje obumieranie i rozkład glonów oraz intensywny rozwój zbiorowisk turzycowo-trawiastych z inną roślinnością zielną. Procesom humifikacji i mineralizacji masy organicznej sprzyja natlenienie środowiska glebowego.

Gleby mułowe występują zarówno pod łąkami na łęgach rozlewiskowych zabagnionych, jak też w lasach łęgowych, jesionowych i olsach.

Zapis profilu gleb tego podtypu jest następujący: POm-Om-D. Miąższość warstwy organicznej zazwyczaj wynosi 30 — 80 cm, co kwalifikuje gleby do organicznych płytkich.

W przypadku występowania w profilu warstw mineralnych namułów rozdzielających organiczne muły do opisu profilu wprowadza się symbol n, np. POm-Om-n-Om-D, wyróżniający poziomy namułowe.

W starorzeczach i jeziorzyskach rzecznych gleby mułowe mają znaczną miąższość, do 130 cm (gleby średniogłębokie) lub ponad 130 cm (gleby głębokie). Układ warstw genetycznych w profilu jest wtedy: POn-On.

b.    Gleby torfowo-mułowe

Są to gleby zalewowe z utrudnionym odpływem wód powierzchniowych. Ograniczona aeracja warstwy objętej procesem glebotwórczym zmniejsza humifikację materiału roślinnego, który uzyskuje cechy torfu. O mułowym charakterze utworu stanowi domieszka osadów mineralnych. W profilu mogą także występować wkładki torfu.

Są to gleby w siedliskach przejściowych od łęgów rozlewiskowych do łęgów zastoiskowych, ze zmienną akumulacją mułu i torfu. W lasach gleby te są związane z przejściem od łęgów jesionowych do olsów olszynowych.

Zapis profilu glebowego jest następujący: POtm-Otm-D. Przy szczegółowej charakterystyce uwzględnia się warstwy dające się wyróżnić na podstawie rodzaju utworów tworzących profil, np. Ot przy wkładce torfu lub Omn przy występowaniu utworu mułowo-namułowego.

c. Gleby gytiowe

Są to osady podwodne, które po obniżeniu wody w jeziorze stają się utworem macierzystym dla gleb gytiowych, często znajdujących się w rolniczym użytkowaniu. Przy charakterystyce tych gleb należy podać, jakie utwory tworzą gytie, aby sklasyfikować rodzaj gytii według komponentów, jakimi są: detryt, CaC0₃ oraz ił. Zasady podziału gytii są przedmiotem odrębnych opracowań.