Obraz7 2

88 Gleby antropogeniczne

VIIA. GLEBY KULTUROZIEMNE

Do gleb kulturoziemnych zaliczamy gleby typologiczne przeobrażone pod wpływem intensywnej gospodarki i wysokiej kultury rolnej. Poziom akumulacyjny tych gleb osiąga miąższość 40 —60 cm i ma charakter antropogeniczny (poziom diagnostyczny anthropic).

Racjonalna uprawa gleby, intensywne nawożenie organiczne i mineralne może przekształcić profil glebowy tak silnie, że pierwotne poziomy lub warstwy — zwłaszcza powierzchniowe — ulegają całkowitemu przeobrażeniu. Gleba nabiera nowych właściwości biofizykochemicznych, wyjątkowo korzystnych z punktu widzenia żyzności i produkcyjności.

Przykładem kulturoziemów są gleby ogródków działkowych lub gleby poklasztorne, gdzie człowiek poprzez wieloletnie intensywne nawożenie organiczne (komposty, torf itp.) i mineralne bądź głęboką uprawę mechaniczną przekształcił warstwę uprawną tak silnie, że jedynie poniżej poziomu A został zachowany naturalny układ poziomów genetycznych.

Stosowane zabiegi agrotechniczne (uprawa, nawożenie itp.) zmieniają właściwości gleby, jak kwasowość, zawartość składników mineralnych, oraz wpływają na ilość i jakość próchnicy, na pojemność sorpcyjną, zawartość fosforu itp.

W rzędzie gleb kulturoziemnych wyróżniono 2 typy: 1) hortisole, 2) rigosole.

V MAI. Hortisole

Hortisole, albo gleby ogrodowe, są typologicznie przeobrażone, o głębokim poziomie akumulacyjnym. Duża ilość materii organicznej i jej jakość zbliża je do gleb czarnoziemnych. Poziom akumulacyjny hortisoli zalega na glebie wyjściowej, która została przeobrażona pod wpływem zabiegów agrotechnicznych lub agromelioracyjnych. Przeobrażony w ten sposób profil glebowy upodabnia hortisole do gleb czarnoziemnych (czarnoziemów antropogenicznych lub czarnych ziem antropogenicznych).

VIIA2. Rigosole

Rigosole (albo gleby regulówkowe) są glebami typologicznie przeobrażonymi wskutek regulówki lub głębokiej uprawy mechanicznej bądź wprowadzenia warstw obcego materiału do profilu glebowego. Zabiegi te w sposób istotny zmieniły właściwości morfologiczne i biofizykochemiczne wyjściowego profilu gleby. Pierwotne następstwo poziomów uległo zniekształceniu lub przeobrażeniu pod wpływem świadomej działalności człowieka.

VIIB. GLEBY INDUSTRIO- I URBANOZIEMNE

Industrio- i urbanoziemy obejmują utwory glebowe przeobrażone w wyniku oddziaływania zabudowy przemysłowej i komunalnej, przemysłu, a w szczególności górnictwa głębinowego i odkrywkowego. Pod wpływem wymienionych