Obraz3

i pokrewieństwo za podstawę rodziny, nie wytworzyło dogodnych warunków do rozwoju przysposobienia, instytucja ta zaczęła odradzać się dopiero w czasach nowożytnych. Przysposobienie służy przede wszystkim dobru dziecka i ma na celu zapewnienie dzieciom pozbawionym możliwości wychowywania się w rodzinie naturalnej warunków zbliżonych do rozwoju w takiej rodzinie. Osoby podejmujące się wychowania zajmują miejsce rodziców biologicznych. Omawiana instytucja wychodzi także naprzeciw dążeniom osób, które nie mają własnych dzieci i umożliwia im wypełnienie funkcji rodzicielskich. Dlatego też jednym z głównych następstw przysposobienia jest utrata władzy rodzicielskiej przez rodziców naturalnych i przejęcie jej przez osoby przysposabiające²⁸. Przysposobienie polega na kreowaniu między przysposabiającym a przysposobionym takiego stosunku prawnego, jaki istnieje międz\ rodzicami a dzieckiem²⁹. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie podaje definicji przysposobienia, wymienia tylko jego przesłanki. Przysposobić można tylko osobę małoletnią. Najważniejszym kryterium przysposobienia jest dobro małoletniego. Między przysposabiającym a przysposobionym musi istnieć odpowiednia różnica wieku, a przysposabiający musi mieć pełną zdolność do czynności prawnych. O przysposobieniu orzeka sąd opiekuńczy.

działalność

diagnostyczno-

-konsultacyjna

Realizując zadania dotyczące przysposobienia, ośrodki adopcyjno-opiekuńcze prowadzą działalność diagnostyczno-konsultacyjną, która jest ukierunkowana na pozyskiwanie, szkolenie i kwalifikowanie osób zgłaszających gotowość przysposobienia dziecka, pełnienia funkcji rodzin zastępczych i prowadzenia placówek rodzinnych. Adopcja dziecka jest poprzedzona długim procesem przygotowawczym i wymaga od przyszłych rodziców spełnienia wielu wymagań. Przygotowanie kandydatów do roli rodziców oraz prowadzenie procedur przysposobienia należy do wyłącznych kompetencji ośrodków adopcyjno-opiekuńczych. Jeśli przysposobienie dziecka związane jest z jego zamieszkaniem poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wówczas procedury przysposabiające przeprowadza ośrodek upoważniony do współpracy z licencjonowanymi przez rządy innych państw organizacjami lub ośrodkami adopcyjnymi³⁰. Należy również zaznaczyć, że w każdym województwie jeden z ośrodków wyznaczonych przez wojewodę prowadzi bank danych o rodzinach zakwalifikowanych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, rodzinach zgłaszających gotowość przysposobienia dziecka oraz o dzieciach oczekujących na przysposobienie - w granicach tego województwa.

^s J. Winiarz, Prawo rodzinne..., s. 230-231.

* J. Ignatowicz, Praioo rodzimie. Zarys wykładu, Warszawa 1998, s. 208.

⁵³ Do współpracy z licencjonowanymi przez rządy innych państw organizacjami lub ośrodkami adopcyjnymi w zakresie przysposobienia związanego ze zmianą dotychczasowego miejsca zamieszkania dziecka na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na miejsce zamieszkania w innym państwie są upoważnione: 1) Publiczny Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy z siedzibą w Warszawie, ul. Nowogrodzka 75

2)    Krajowy Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy z siedzibą w Warszawie, ul. Krakowskie Przedmieście 6

3)    Katolicki Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy z siedzibą w Warszawie, ul. Grochowska 194/1% (§ 3 rozporządzenia iMinistra Polityki Społecznej z dnia 5 października 2004 r. w sprawie centralnego banku danych o dzieciach oczekujących na przysposobienie oraz ośrodków adopcyjno-opiekuńczych upoważnionych do współpracy z licencjonowanymi przez rządy innych państw organizacjami lub ośrodkami adopcyjnymi, Dz. U. Nr 223, poz. 2266).