Obraz 8 2

domy pomocy społecznej, placówki opiekuńczo-wychowawcze, zakłady poprawcze i karne, szkoły wojskowe oraz szkoły zapewniające nieodpłatne pełne utrzymanie oraz młodzieżowe ośrodki wychowawcze. Ponadto zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się są uprawnione do zasiłku rodzinnego na własne dziecko. Osobie samotnie wychowującej dziecko nie przysługuje zasiłek rodzinny, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od jego rodzica. Nie dotyczy to jednak przypadków, gdy rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje albo ojciec dziecka jest nieznany oraz sytuacji, w której powództwo o ustalenie alimentów od drugiego z rodziców zostało oddalone lub też sąd zobowiązał tylko jednego z rodziców do ponoszenia kosztów utrzymania dziecka. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że rodzinie niepełnej, która ma zasądzone alimenty, nie przysługuje dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka. Ponadto zasiłek nie należy się, jeżeli członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Zasadniczym kryterium ustalającym prawo do zasiłku rodzinnego i jego dodatków jest dochód. Zasiłek z odpowiednimi dodatkami przysługuje uprawnionym, jeżeli miesięczny dochód netto na osobę w rodzinie nie przekroczy kwoty 504 zł lub 583 zł, gdy w rodzinie wychowuje się dziecko z orzeczonym umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności (art. 5 ust. 1 i 2 u.ś.r.). Dla rodzin utrzymujących się z gospodarstwa rolnego przyjmuje się, że dochód z jednego ha przeliczeniowego odpowiada miesięcznie 1/12 dochodu ustalonego przez Prezesa GUS na potrzeby podatku rolnego.

Wszystkie omawiane świadczenia rodzinne, oprócz zasiłku pielęgnacyjnego, wymagają spełnienia wspomnianych kryteriów dochodowych. Praw'0 do świadczeń ustala się w oparciu o dochód osiągnięty w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy. Ustawia o świadczeniach rodzinnych szczegółowo definiuje pojęcie dochodu. Są nim przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i podatkiem ryczałtowym oraz inne dochody zwolnione od podatków' w' myśl przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, np.: dodatek kombatancki, ryczałty energetyczne dla kombatantów, zasiłki chorobowe, stypendia, alimenty, diety z tytułu wykonywania obowiązków społecznych i obywatelskich, świadczenia posłów' i senatorów, ekwiwalenty za deputaty w'ęglow'e, dochody z gospodarstwa rolnego i inne³. Wszystkie dochody muszą być udokumentowane. Przeciętny miesięczny dochód przypadający na jedną osobę w rodzinie ustala się przez zsumowanie dochodów⁷ wszystkich członków rodziny uzyskanych w roku poprzedzającym okres zasiłkowy, od sumy tej odejmuje się alimenty świadczone na rzecz osób trzecich, otrzymaną kwotę dzieli się przez liczbę osób w rodzinie, a następnie przez dwanaście. Aktualnie wysokość zasiłku rodzinnego jest uzależniona od w'ieku dziecka, a świadczenie przysługuje w na-