uchodził kiedyś za najgładszy", co zapamiętało pryv Ewę po włosku zwodził, Ewa Adama po czesku 85. 0jabt) po niemiecku, anioł zas po węgiersku z raju wygnał" nu tłumaczeń z czeskiego można w XVI w. postawić równ .• "'dii wanie odwrotne (Gielniowczyk?; Mimieje). Icz
Ko/acy są często postrzegam jako jedna / na • królowi polskiemu (Ukraina). Pojawiają się w balla.hih np. Tmjziele (Bystroń 1925. nr 21). niekiedy ze swoim lud°w->ch. zykiem lub jego imitacją. " lasnyn, K
Mimo że stosunki polsko-węgierskie nie odbiegał liczbą wojen i utarczek od średniej sąsiedzkiej. t0 pr/(Ts ,>,‘!naci'*o
wej pamięci jako rodzinne: „Polak Węgier, dwa bratank; *^ : J---1-1—!,;>• „„ również na Weorzeeh a/„ ______’.1.0 S2abll
i do’szklanki”, co ma również na Węgrzech swój odpowiednik Ra dykalnie to kontrastuje z drugim sąsiedzkim przysłowiem: „Jak świ-światem, nie będzie Niemiec Polakowi bratem”.
Mongołowie me byli nam sąsiadami, ale ich częste najazdy sprawiały więcej szkód materialnych i moralnych przez swą nagłość Nieuchwytność przeciwnika posiadającego inną strukturę społeczną utrudniała uregulowanie stosunków traktatami, które wprawdzie i w kontaktach europejskich nie były żadną świętością, jednak dawały jakieś oparcie. Piśmiennictwo krajoznawcze związane jest ? próbami nawiązania stosunków dyplomatycznych, oficjalnych czy jakichkolwiek. Do najbardziej znanych źródeł tego rodzaju należy relacja Benedykta Polaka (Trzynastowieczny opis podróży do Mongolii): towarzyszył on Janowi dc Piano Carpini, który w 1. 1245-124? kierował franciszkańską misją dalekowschodnią, zorganizowaną z inicjatywy Innocentego IV po soborze Lyońskim 1245, poświęconym głównie zagrożeniu mongolskiemu. Podejrzewa się, żc swoją relację Benedykt zdawał po polsku, a zapisano ją po łacinie (Grabski 1968).
Jeszcze w XVI w. jako wróg czyhający pod murarm P^* lywani są Tatarzy. Trwały bowiem dalej najazdy tatarskie, w Polska straciła ok. 50 tys. ludzi wziętych do tatarskiej n'cW.°,^ 3jc Turcy wchodzą później w kontakty z Polską (° • ^ z ich potęga powoduje, że całej Europie spędzają sen z njZo-
kilka stuleci. Stojący twardo na ziemi polscy bernard) m z0^cZy|a wali własną wyprawę krzyżową przeciw Turkom (1408).a
• • /ostała przez króla rozwiązana i ze strony ówczesnego ^'Tszklarka spowodowała represje w stosunku do «krzy-ilKJ** I ,nu U'7 1960). Te pierwsze najazdy Turków mogły
kosztować L\i ty --------------
***& syn ST0S‘y krasnys,awskiego Zygmunta, „wychowany ,„mic pracował potem w rurcckicj dyplomacji" ,BuLr 7oo4
............ tZ«net*nl
.(ifl
^ ó»»” (Kowalewicz 1960). le pierwsze najazdy Turków mogły *jVę kosztować 20 tysięcy mieszkańców zabranych do niewoli. fcerd .....~łv' ^ r:‘ *nv<fwskieco Zvemunta, „wychowany
,04). Wielką popularnością cieszyła się Kronika turecka Konstanco z Ostrowicy (przed 1500; wyd. Łoś 1912; WR. s. 228), Serba ‘służbie tureckiej, który po uwolnieniu (1463) napisał wezwanie jo chrześcijańskiej Lumpy, aby walczyła z Turkami; podał ułatwiane rozpoznanie mechanizmów państwowych i wojskowych. Traktat uchował się jedynie w przekładach z serbskiego — polski czytam w drukach w XIX w. pt. Pamiętniki janczara. Gatunek piśmiennictwa poświęcony sprawie tureckiej" od łacińskiej nazwy kategorii
bibliograficznej tarcica nazywa się turcyki.
W 1566 r. Marcin Bielski ogłasza poemat Sjem niewieści. aby
urtem pow iedzieć pcw ne rzeczy, których nie śmiałby nazwać wprost. 3ddajc głos kobietom, które zatroskane stanem Rzeczypospolitej po-(anawiają wziąć sprawy w swoje ręce i ogłaszają — uwaga - 21 wstulatów (łlahent sua fata desiderata); stosunki z zagranicą regu-
iijc Artykuł XII/:
Posty do Niemiec posłem co za prawo maja.
J> sic o nas częstokroć Prus upominają:
Sluszniejby jeszcze było. by Śląsko wrócili.
Które Polskie Książęta na on czas przepili.
Jeszcze tego niewdzięczni iż w pokoju siedzą.
O Tatarzcch za ścianą naszą nic nie wiedzą Powiedzcie im iż Wanda Królowa ożyła.
Hardego Kotogara co megdy zwalczyła.
W konwencji żartobliwej niezbyt dyplomatycznej in-rukcji sejmu niewieściego pojawia się ukształtowany schemat niskich pretensji do Niemców i do swoich niemądrych przodków, łatki Polki żądają uznania dla roli Polski jako przedmurza.