Obraz
4 2

PROTESTANCKIE KORZENIE FUNDAMENTALIZMU

1 38

że w przemówieniach niektórych prezydentów Stanów Zjednoczonych, jak na przykład Ronalda Reagana.

Ekspansja społeczna fundamentalizmu protestanckiego w latach siedemdziesiątych

W latach 1925-1975 ruchy fundamcntalistycznc w Stanach Zjednoczonych stają sią coraz bardziej widoczne w sferze publicznej. Wzrasta ich dynamizm: otwierają seminaria, szkoły wyznaniowe, a nade wszystko inwestują własne energie i zasoby finansowe w tworzenie sieci rozgłośni radiowych, a następnie telewizyjnych. W latach siedemdziesiątych będą organizować kampanie przeciwko aborcji, pornografii, homoseksualizmowi oraz w ogóle przeciw nowym prądom kulturowym i politycznym, które umocniły się w czasie i po 1968 r. Studencki bunt w campusach uniwersyteckich przeciwko panującym wartościom i religii ojców, wtargnięcie na scenę społeczną ruchów feministycznych oraz grup domagających się pełnych praw dla gejów i lesbijek, pojawienie się wielkich ruchów masowych broniących praw obywatelskich murzynów - wszystko to utwierdzi aktywistów z ultrakonserwatywnych kręgów protestanckich w przekonaniu, że społeczeństwo amerykańskie zagubiło już swoje pierwotne podstawowe wartości chrześcijańskie i dlatego istnieje konieczność wezwania prawdziwych wierzących, aby stawili opór szerzącej się sekularyzacji. Ostatecznym celem była walka z koncepcją państwa neutralnego na polu etycznym, laksystycznego i tolerancyjnego w stosunku do

PANSJAspołeczna fundamentalizmu protestanckiego...

39T

postaw oraz zachowań ocenianych jako przeciwne objawieniu biblijnemu.

Wejście do Białego Domu najpierw prezydenta Jim-my’ego Cartera, a następnie Ronalda Reagana - obydwu stanowczo popierających idee i propozycje odnowy moralnej narodu amerykańskiego - stanowić będzie element zdecydowanie sprzyjający ekspansji ruchów fun-damentalistycznych.

Te ostatnie w coraz większym stopniu będą się organizować jako prawdziwe grupy nacisku politycznego, wspierając kampanie prezydenckie przeciwne ideom oraz ruchom powstałym w następstwie buntu z 1968 r. W szczególności należy tutaj wspomnieć dwie organizacje: Morał Majority oraz Christian Coalition. W latach osiemdziesiątych razem z innymi, znacznie mniejszymi ugrupowaniami zdołały zmobilizować znaczną rzeszę ludzi. Według niektórych uczonych, wśród 22% ludności amerykańskiej (co odpowiada 39 milionom osób), która w sondażach opinii publicznej na początku lat osiemdziesiątych deklarowała poglądy konserwatywne na polu religijnym i moralnym, liczba osób aktywnie walczących w mchach fimdamentalistycznych sięgała 5%. Wykorzystanie wielkich środków masowego przekazu, takich jak telewizja, której używali - i nadal to czynią - fundamentalistyczni kaznodzieje, aby poruszyć sumienia, bardzo pomogło liderom tych mchów zyskać przychylność, jednak nie do tego stopnia, by przyciągnąć doń jeszcze większą liczbę konserwatystów na polu religijnym, nieważne czy protestantów, katolików czy żydów.

We współczesnej historii religijnej Stanów Zjednoczonych nastąpił magiczny moment, w którym ruchy