J40 2 PoIflcMitia eiemeniAw mattyn
W pierwszym z rozpatrywanych przypadków (rys. 2.52a) naprężenie ścinają,
w śrubie
4
m
gdzie k, — dopuszczalne naprężenie tnące, zależne od charakteru obciążenia. ' Należ)' dodatkowo sprawdzić naciski między śrubą a złączonymi elementami w otworze
F
^ Pdopt
(2.71)
gdzie </,„* — długość stykającego się ze śrubą elementu, obciążonego siłą F (rjt I 2 52aJ; rf0 — średnica otworu albo pasowanej śruby; pdop — dopuszczalny docift I powierzchniowy dla elementu o mniejszej wytrzymałości, można przyjąć I
fldofi s
W drugim przypadku obliczenie śruby polega na znalezieniu koniecznego na> dągu wstępnego potrzebnego do wywołania siły tarcia T, za pomocą której przt-nieść można siłę poprzeczną F. Siła tarcia
skąd
m
gdzie Q0 — naciąg wstępny, p — współczynnik tarcia między łączonymi elementami
Śrubę oblicza się wytrzymałościowo ze wzoru
Jeżeli elementy łączone śrubą stykają się na ni powierzchniach, to wzór przyjmuje postać
(2.81)
Obliczanie połączeń śrubowych grupowych. Przy obliczaniu połączeń, w których zastosowano większą liczbę śrub. należy ustalić rzeczywisty rozkład obciążeń na poszczególne śruby i obliczyć najbardziej obciążone. Dla uproszczenia obliczeni! zakładu się. że wszystkie śruby mają taki sam naciąg wstępny oraz że kołnierze śł dostatecznie sztywne i dociski, a stąd również i siły tarcia, są rozłożone równomkt-nic uu całej powierzchni styku łączonych elementów.
1. Połączenie obciążone siłą F prostopadłą do powierzchni styku, przechodzącą przez środek ciężkości (rys. 2.53). Można przyjąć, że obciążenie rozłoży się równomiernie na wszystkie śruby i wobec tego śrubę oblicza się na rozrywanie silą F/i. czyli
i
F
(2.82)
gdzie F — siła działająca na złącze, d, — średnica rdzenia śruby, kr — dopuszczalne naprężenie na rozrywanie dla materiału śruby, i — liczba śrub w połączeniu.
2. Połączenie obciążone siłą poprzeczną F działającą w płaszczyźnie styku i przechodzącą przez środek ciężkości (rys. 2.54). Przy zastosowaniu w złączu śrub luźnych, siła działająca na złącze przenoszona jest przez siły tarcia na powierzchniach styku elementów
F < mT = mQ0 ip.
gdzie F — siła działająca na złącze, Q0 — naciąg wstępny w jednej śrubie, i — liczba śrub w połączeniu, m — liczba powierzchni ciernych, p — współczynnik tarcia między łączonymi elementami.
F
Ryi 2,53. Złącze śrubowe obciążone rozciągającą silą osiową F
Rys. 2.54- Złącze śrubowe obdążone silą tnącą F
Wytrzymałość śrub oblicza się według wzoru
(2*83)
Jeżeli stosuje się w złączu śruby pasowane, to należy jc obliczyć na ścinanie według wzoru (2.82) przy uwzględnieniu liczby ścinanych przekrojów n.
3. Połączenie obciążone momentem skręcającym A/,. dzutłą/ącym »»■ }pTns tyku (rys. 2.55). Przy zastosowaniu śrub pasowunych i współśtodkowym ich rozmieszczeniu oblicza się je na ścinanie silą