28 II. Produkt turystyczny
przejawem jest zróżnicowanie rodzajowe i jakościowe np. bazy hotelarskiej, wśród której wyróżniamy sześć podstawowych typów zakładów hotelarskich i dwa typy obozowisk turystycznych10, a każdy z nich dzieli się na kategorie (od jednej do pięciu gwiazdek)1 2.
Stąd też substytucja jest przyczyną ogromnych różnic w wielkości i strukturze zaangażowania czynników wytwórczych i ich relacji do uzyskiwanych przychodów. Chcąc dokonać tu jakichkolwiek porównań i doprowadzić do sensownych wniosków należałoby określić: relacje kapitału stałego do zmiennego w poszczególnych typach i kategoriach obiektów, średnią wielkość zaangażowanego kapitału w rozwój bazy materialnej, wartość i strukturę ponoszonych kosztów, a także relację zysku do wartości zaangażowanego kapitału, czyli stopę zysku. D. Walkowiak, która prowadziła analizę porównawczą kosztów w hotelach, podkreśla także, że we wszystkich analizach międzyzakładowych należy porównywać hotele podobne (tej samej kategorii, o zbliżonej liczbie miejsc noclegowych i frekwencji)12.
Spróbujemy więc na konkretnych przykładach pokazać jak można kształtować kompleksowy produkt turystyczny. Będzie to region narciarski Karpun Zell am See (Austria) oraz Centrum Biznesu i Kongresów w Dallas (USA).
Rejon, w którym wykorzystuje się znakomite warunki naturalne. Położony w Centrum Alp, w kraju Salzburg, znany przede wszystkim z lodowca Kitzsteinhom, na którym uprawiać można narciarstwo zjazdowe przez cały rok, i który gwarantuje śnieg i dobre warunki do zjazdów o każdej porze. Jednocześnie bliskość dużego alpejskiego jeziora i panorama kolejnych stoków narciarskich stanowi dodatkową niepowtarzalną atrakcję oferowaną przez naturę.
Celem przyjazdów do regionu jest narciarstwo (cały rok) i dodatkowo możliwość rekreacji latem nad brzegiem alpejskiego jeziora.
W regionie prowadzi się wspólny marketing dla całego oferowanego tam produktu turystycznego. Oznacza to kształtowanie kompleksowego produktu (o którym za chwilę), wspólną politykę cenową (ceny na wszystkie usługi są kształtowane wspólnie i podawane do publicznej wiadomości), wspólny system
10 G. Gołembski, Rynek..., op. cii.
Patrz: Zarządzenie Przewodniczącego Głównego Komitetu Turystyki z 24.06.1985 w sprawie rodzajów i kategorii zakładów hotelarskich, obozowisk turystycznych i domów turystycznych - „Monitor Polski” nr 24, poz. 193.
12 Patrz: D. Walkowiak, Koszty usług hotelarskich, Instytut Turystyki, Bydgoszcz 1992, s. 13.