Przedsiębiorstwo turystyczne w gospodarce wolnorynkowej G Gołembski (63)

64 ///. Przedsiębiorstwo turystyczne ■■■

adaptowane dla potrzeb noclegowych (od pałaców po pokoje gościnne) administrowanych bądź należących do podmiotów gospodarczych, dla których świadczenie usług noclegowych nie jest jedynym przedmiotem działalności, np. Ośrodek Usług Turystyczno-Łowieckich w Czerniejewie - właściciel pałacu, czy Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu - zarządca Pałacu Myśliwskiego w Antoninie.

Dane na temat tych tak prężnie rozwijających się ośrodków będących istotnym uzupełnieniem bazy noclegowej uzyskać można wykorzystując źródła lokalne.

Ogromną rolę odgrywają w Polsce nadal ośrodki wczasowe należące do zakładów pracy, dominujące na rynku w latach 1965-1990^l3. Obecnie część tych obiektów o najgorszym standardzie bądź największych długach ulega likwidacji, część z nich sprzedana jest innym firmom i instytucjom, pozostałe nadal funkcjonują jako ośrodki zakładowe, chociaż ze znacznie szerszym dostępem do rynku i z reguły stosując pełną odpłatność za świadczone usługi. Pryncypialne pytania: jaką liczbą miejsc i jakim standardem dysponują obecnie te ośrodki, jaki jest zakres ich udostępniania na zasadach wolnego rynku, pozostają praktycznie bez odpowiedzi.

Liczba obiektów świadczących usługi noclegowe oraz miejsc, jakimi one dysponują, z podziałem na obowiązujące kategorie zostanie ukazana w tabeli 1.

Analogiczne dane dotyczące obozowisk turystycznych zostaną przedstawione w tabeli 2.

Ocena dotyczyć będzie

1)    liczby miejsc (potencjału) oraz

2)    struktury miejsc.

Rozwój bazy noclegowej z natury rzeczy musi być rozłożony w czasie (chociażby realizowano intensywne programy inwestycyjne), natomiast rozwój usług pośrednickich jest w Polsce lawinowy i, co się z tym wiąże, żywiołowy.

Potencjał reprezentowany przez biura podróży

Szacuje się, że w połowie 1995 roku liczba biur podróży (spełniających zadania tour operatorskie i agencyjne) oscylowała pomiędzy 2500 a 3000¹⁴. Zdecydowana większość z nich powstała po 1990 roku. Oczywiście tak szybki wzrost,

¹³    Szacowano, że pod koniec lat siedemdziesiątych obiekty te dysponowały 600000 miejsc noclegowych, podczas gdy baza hotelowa (hotele, motele) dysponowała w tym czasie jedynie 50000 miejsc (patrz: G. Gołembski, Rynek turystyczny..„ op. cit.).

¹⁴    Turystyczny Interes, „Życie Gospodarcze”, 30-31.07.95, s. 14.