Przedsiębiorstwo turystyczne w gospodarce wolnorynkowej G Gołembski (81)

82 IV. Zastosowanie zasad analizy mikroekonomicznej...

Kapitałochłonność oznacza także niską relację sprzedaży do zaangażowanego kapitału, pomimo niekiedy wysokich cen na proponowane usługi. Olbrzymiego znaczenia nabiera przy tym właściwa selekcja źródeł kapitału i wysokości jego zaangażowania. Najważniejszym źródłem jest zwiększanie kapitałów własnych, co przy poważnym zaangażowaniu inwestycyjnym nie zawsze jest łatwe. Innym źródłem może być kredyt inwestycyjny lub wzrost zobowiązań krótkoterminowych (związane jest to jednak z ceną uzyskania tych pieniędzy i wiarygodnością firmy).

W krajach wysoko rozwiniętych popularność zdobywają metody leasingowe. Ziemia i projekt budynku oraz sam budynek staje się na początku własnością banku, towarzystwa ubezpieczeniowego czy domu kapitałowego, które po rozruchu nowego obiektu odsprzedają go powoli za uzgodnioną wcześniej stawkę¹.

Wykorzystanie tych źródeł - to przede wszystkim wzrost majątku, ale też zapasów, gotówki i ewentualnie należności (jeżeli hotel powiązany jest kapitałowo z innymi podmiotami gospodarczymi). Niezwykle istotne jest przy tym śledzenie kształtowania się takich relacji, jak zyskowność majątku (return of total assets) czy zyskowność kapitałów własnych (return of eąuity).

W hotelarstwie wskaźnik kapitałów własnych do przychodów jest wysoki. Dlatego spłata hoteli wymaga długiego okresu (często 15 lat i więcej). Potrzebny kapitał inwestycyjny jest jednak różnej natury. Ziemia i budynki „zwracają się” w długim okresie, wyposażenie budynku - w okresie średnim (do 10 lat), koszty operacyjne - w okresie krótkim².

Kapitałochłonność jest tym elementem, który stwarza największe problemy w rozwoju hotelarstwa. Dlatego tak ważne są uregulowania kredytowe i podatkowe, o których będzie mowa w rozdziale VI. Niezbędny jest też czynnik czasu, który powoduje, że dostosowanie podaży do popytu nie jest natychmiastowe.

Ten brak dostosowania w okresie krótkim może doprowadzić do wzrostu cen. Jednakże wzrost ten doprowadza do szybkiego zwiększania potencjału usług noclegowych (zmuszając tym samym hotel do podejmowania nowych inwestycji i podążania za konkurencją). Po dostosowaniu się podaży do popytu ceny dochodzą znowu do stanu równowagi, jak wskazują to poniższe wykresy³ (rysunek 10).

1

   Według: D. Fostcr, Travel and tourism management, 1990, s. 135,

2

   Tamże, s. 135.

3

   Zgodnie z teorią A. Marschalla. Patrz: P. A. Samuelson, W. D. Nordhaus Ekonomia..., op. cit., s. 579.