psychologia religii 0

205

poprzez wiarę* Z każdą z osób został przeprowadzony częściowo ustruktu-rowany wywiad w celu określenia: a/ modelu życia przed przeżyciem uzdrowienia przez wiarę, b/ modelu życia po uleczeniu przez wiarę, o/ historii choroby z pierwszego i drugiego okresu życia, d/ stopnia uświadomienia sobie funkcji związanej z uleczeniem przez wiarę. Osobowość oceniana była za pomocą testu MMP1 oraz Coraell Me di cal Index.

Rezultaty badań wykazały typowy układ cech osobowości, zawierający elementy zaprzeczenia, nacieku, projekcji i odrzucenia rzeczywistości, leczenie wiarą - według Pattisona - nie wpływa na formowanie się symptomów alternatywnych, ani też nie wytwarza znaczących zmian w stylu życia. Najważniejszą funkcją leczenia wiarą nie jest minimalizowanie objawów, lecz "wzmocnienie systemu magicznych wierzeń, które współistnieją w subkulturze leczonych osób..., struktury przypuszczalnego widzenia świata, w którym żyje człowiek podlegający leczeniu wiarą¹¹. Struktura tych osobowości oraz system wierzeń magicznych nie eą anormalne, ale są częścią systemu obronnego, który daje jednostce integrację "ego" i integrację społeczną w subkulturze.

Znaczący jest fakt, iż Pattison /może nawet w większym stopniu wynika to z badań empirycznych/ zwraca uwagę na system religijnych odniesień jako system obronny, niosący zarówno integrację "t jak również integrację społeczną. Ta poznawcza bardziej niż dynamiczna teoria jest stosowana przez Pinucana, który zajął się badaniem leczenia wiarą w okresie średniowiecza. Podobnie jak dzisiejsza nowoczesna terapia odnosi czasem sukcesy, tak w średniowieczu wielu pielgrzymów udających się do świętych miejsc powracało radośnie do domów, ponieważ uzyskali wyzwolenie ze swoich chorób. I znów, podobnie jak to się dzieje w zastosowaniu współczesnej terapii, bywało, iż następował nawrót choroby po powrocie do starego środowiska. Siła wiary w średniowieczu była tak mocna, że częstokroć nie zauważano przypadków nieudanych ule-czeń, ponieważ każdy środek musiał służyć wzmocnieniu ogólnej wiary.

Oznacza to, iż, zarówno w materiale historycznym, jak i współczesnym, znaczenie społeczno-kulturowego systemu symboli i oczekiwań od społeczeństwa religijnego jest bardzo duże, szczególnie zaś w rytuałach leczenia poprzez wiarę.

Jeżeli systemy kulturowe mogą stymulować doświadczenie wyleczeni i przez wiarę, może zajść także przeciwny przypadek: Early - Iifeschutz podaje przykład 10-letniej dziewczynki, która okresowo doświadczała stygmatów religijnych przez trzy tygodnie bezpośrednio poprzedzające Wielką Sobotę 1972 roku. Bardzo skrupulatne obserwacje wykluczyły jakąkolwiek możliwość oszustwa. Dziecko, bardzo religijne, pochodziło z dużej rodziny należącej do średniej klasy, mieszkającej w dużym mieście.

i