psychologia religii3

45

ich bliskości, poufałości, złożoności, częstotliwości i pozioma podniecenia /intimacy, complezity, frequency, incitement value/ w odniesieniu do norm religijnych i społecznych /19&5, s* 64/# Takie uporząd-kowanie stanowi model rozwojowy, jako że przeszliśmy od mniej do bardziej skomplikowanego /1965, s. 64/# Wymienione zmienne są ilościowe /quantitative/, zmienną jakościową /qualitative variable/ Glock i Starlc określają jako układ stosunków "pomiędzy aktorami" /configurations of internetor relations/. Jakie wartości składają się na tę ostatnią zmienną i jak są definiowane? Innymi słowy - jakie kategorie włączają tu Glock i Stark oraz jak eą one definiowane?

2.3.3.1# Doświadczenie dotyczące Boga i Świętości

2#3»3»1*1» I> oświadczenie potwierdzające

Ta pierwsza z głównych kategorii zdefiniowana jest przez naszych autorów w sposób następujący*

Aktor-człowiek /human actor/ zauważa /odczuwa, postrzega etc./ istnienie bądź obecność boskiego aktora*

/1965, a. 43/

Stwierdzają oni następnie*

Określenia "doświadczenie potwierdzające" używam, wobec takich doświadczeń, które powodują nagłe uczucie, wiedzę lub przeczucie, że wierzenia przeżywającej je osoby są prawdziwe, że jej światopogląd stanowi właściwą interpretację ostatecznego znaczenia rzeczywistości /ultimate meaning of reality/# Mamy tu na myśli nie tyle proste przekonanie o prawdziwości wierzeń, lecz raczej nagłą intensyfikację tego przekonania - wyjątkową pewność, wywołaną doświadczeniem obecności boskiego wpływu#

'    /1965, s. 43 - 44/.

Następnie dokonują podziału tej kategorii na dwa podtypy*

A. Ogćlne poczucie świętości. Wyróżniane następująco*

Mamy tu na myśli rozlane /diffuse/, trudne do zdefiniowania /ill-defined/ emocjonalne doświadczenie szacunku, nabożnej czci i uroczystego charakteru w odniesieniu do pogranieza pomiędzy sacrum i profanum.

/1965, s# 44/

Doświadczenia takie są często związane z kultem religijnym, sakramentami i ceremoniami /1965, s* 44/#

3. Specyficzna świadomość obecności świętości#

Cechą charakterystyczną takich doświadczeń jest postrzeganie świętości w specyficznym sensie./tj. jako Boga, Jezusa, Stwórcy/, obecnej w specyficzny sposób /obok, w pomieszczeniu/ w odróżnieniu od ogólnego poczucia świętości istniejącej i obecnej wszędzie#

/1965, s* 45/