s3(4)

część II ZASTOSOWANIA

Jak praca nas kształtuj?

Nawet gdy praca nic wiąże się z naruszaniem podstawowych praw człowieka, może tak głęboko na nas wpłynąć, że wręcz nas „kształtuje" Najlepszą tego ilustracją jest praca dzieci’. Gdy dzieci biorą na siebie zajęcia przeznaczone dla dorosłych, zatrzymuje się ich rozwój fizyczny ł umysłowy. Dlatego pracując od młodego wieku, jednostki mogą nie w pełni rozwinąć swój potencjał

Praca kształtuje też. dorosłych. Chwaląc pozytywne skutki do kładniejszego podziału pracy dla wydajności (por rozdział z'. Adam Smith martwił się, ż.c zbyt daleko idący podział może doprowadzić do osłabienia zdolności umysłowych robotnika. Na wesoło, lecz w pt/e . mujący sposób, wniosek ten przedstawił Charlic Chaplin w klasycznym filmie Dzisiejsze czas/. Gra tam pracownika, któicg.■    ■ ę« c li

czono do powtarzania w szybkim tempie tych samych, prostych zdań Doznaje załamania nerwowego i wpada w szał.

Praca może nas również kształtować pozytywnie udzie, kim lubią swoją pracę, często mają większe poczucie spełnienia Wiadomo, żc praca w fabryce, w porównaniu do pracy w sklepic .. > n..v.    ■-■. i

Iliowie, z samej swej natury - duża liczba zatrudnionych. ; i .^u p w silnie połączony > zsynchronizowany sposób na ograna /. 1 zorgm: zowanej przestrzeni - bardziej uświadamia nas politycznie i d> vcypln.uic

Practi wpływa na nasz stan fizyczny, umysłowy; my. hr.i-.y.-w.-.r.y

Nawet jeśli praca nie wpływa na nas tak silnie, żeby nas. for nunsac'. to i lak odbija się na naszym stanie fizycznym, umysłowym i psy etiologicznym Niektóre zawody są bardziej wymagające poci wzglę dcm psychologicznym, niebezpieczne i groźne dla zdrowia nizinne. Dłuższa praca bardziej męczy ludzi t w długim planie czasowym jest groźna dJa zdrowia.

» Wedlu? definicji ILO. pojęcie .praca d/ied* wlnonsię do osób poniżej i$ (lub w przypadku mektóry^b Mwódów. u.) roku żytu, które wykonują P^r-*« nujące ich rtówój fizyczny i edukację, to wyklucza przypadki pwcy dzieci ponu-gających w domu czy sprzedający<h gazety

J94

Wyini ir ;)$ycłivl<>y.iC2ity c>diio$i się r;a-icj tfórełntji praci^\ś\-j-

•    V.In!,/U/iict;o</.yiimyslou-egocłufĄklerupr*cytako

• mu <Ia j identyczne stanowiska pracy, toci.któ-

mniej przerw czy którży pracują pod zbyt dużą presją

- .    !/ a pi>./u-.ui mcpewnotei, są mniej s/c/ęiłiwinłt ich”

a as'. p:.wu;ąey u lepszych pracodawców.'

r:'..u;n) _t.;ai. pracy' Suitulardy pracy kontra Wplfiy.lrrbór

• a: ,rJ/o -lu.-yin staniu zależy od tego, co dzieje «ę ■ .1 ;>racy. Dlatego ustańawlamystandardy pracy wodmć» i. ,i:. ic;s/jsu. bezpieczeństwa czy pewnóki 2,urudnienii Wielu ekonomistów sprzeciwia' się takim Standardom, zwłiisz-. . .i ies!j przyjmują postać regulacji rządowych, a ule .kódek$ÓW'

:    autorstwa pracodawców czy dobrowolnych porozumień

: .1k-i i u i zawodowymi. Choć w niektórych przy, padkach niożc-.. .: długim c/asic pracy' lub pracy .nadmiernie nlc-■ n,at/;j to jednak musimy pogodzić się z tym. że ' k u-;, dopóki zajęć tych podejmują się pracownicy w pełni-władz;.

.AMowych. Skoro pracownik podjąłsię takiej ^zlcj' pracy,' twlęr-.1/.; a ekonomiści, to musiał uznać,, ze „złe" warunki,-z którymi mus-, sobie radzić, wynagradza z nawiązką płaca, jakąotrzymuje, .... dokładnie na podstawie takiego argumentu w 190S roku sąd najwyższy USA orzekł (w sprawie Lochner pr<ed\\fco'iśtjj-: . . \. a ,    : .s. /.e ss prowadzone ograniczenie czasu pracy do dzie*

su, -. ;o. g*.>;1/in w przypadku piekarzy było sprzeczne z konstyiucjąybo v k /owi swobtHły pracy w dowolnym wymianę^.

) Cm:itty, M Cjino, Iht Amcricmi Noiicn Ml.^cr/o/theUntudStatet.Mtom

Wesiey longm.ui. Ńesv Yoifc «>w>,S: 607.