S6300789

nynj. jak i naturalnym. Wskazane jest formułowanie tego rodzaju hipotez również w badaniach przeprowadzanych metodą obserwacji.

Eksperyment pedagogiczny należy niewątpliwie do najwartościowszych metod, jakimiSI posługuje się w swych badaniach dydaktyka ogólna. Nie jest on jednak pozbawiony pew-f| nwh ograniczeń. Zapewniając bowiem „dobre poznanie takiej rzeczywistości, która się nie zmienia, i takiej, w której badane procesy przebiegają wciąż jednakowo i mogą być w tej samej potraci dowolnie powtarzane”²¹, nie pozwala on badać równie skutecznie rzeczy*! wistoóc? zmiennej, podlegającej ustawicznym, a przy tym niepowtarzalnym przekształceniem:. A z taką właśnie rzeczywistością niejednokrotnie spotykamy się w pracy dydaktyczno--wychowawczej.

Najistotniejsze podobieństwa i różnice między obserwacją, eksperymentem laboratoryjnym i eksperymentem naturalnym²² przedstawia tabela 1.

Tabela I

Metoda

Wywoływanie

procesu

Zmienianie

warunków

Hipotezy