Płyn Luffa, podobnie jak płyny Fehlinga stosowane w metodzie Lane-Eynona, a także płyny Bertranda, zawiera w swym składzie siarczan(VI) miedzi(H) (CuS04 • 5 H20), jednakże różni się od nich zasadniczo odczynem środowiska. Płyn Luffa wykazuje pH ok. 9,5 (odczyn lekko alkaliczny), podczas gdy mieszanina jednakowych objętości I i II płynu Fehlinga oraz I i II płynu Bertranda wykazują pH ok. 12 (odczyn mocno alkaliczny). Według opinii Luffa i Schoorla redukcja miedzi przez cukry w mocno alkalicznym środowisku nie zapewnia dokładnych wyników oznaczeń, gdyż w tych warunkach ulegają one rozkładowi, a ponadto na wynik oznaczenia poważny wpływ wywierają inne aldehydy, nie będące cukrami.
Próbki badane na zawartość cukrów rozcieńcza się wstępnie tak, aby zawartość cukrów w nich mieściła się w pewnym określonym przedziale, 0*62 mg w 25 cm3 roztworu w przypadku glukozy i cukru inwertowanego oraz 0+88 mg w 25 cm3 roztworu w przypadku laktozy, gdyż do takiego zakresu stężeń wymienionych cukrów została opracowana tabela przeliczeniowa (tab. 8-6).
Tabela 8-6
Ilości cukrów odpowiadające zużyciu roztworu N828203 o stężeniu ściśle 0,1 mola/dm3 (różnica między próbą ślepą i właściwą) w metodzie Luffa-Schoorla
Liczba cm3 roztworu Na2S203 ó stężeniu 0,1 mola/dm3 |
Glukoza lub cukier inwertowany mg |
Laktoza bezwodna mg |
Liczba cm3 roztworu Na2S20s 0 stężeniu 0,1 mola/dm3 |
Glukoza lub cukier inwertowany mg |
Laktoza bezwodna mg |
1 |
2,4 |
3,6 |
13 |
33,0 |
48,3 |
2 |
4,8 |
7,3 |
14 |
35,7 |
52,2 |
3 |
7,2 |
11,0 |
15 |
38,5 |
56,0 |
4 |
9,7 |
14,7 |
16 |
41,3 |
59,9 |
5 |
12,2 |
18,4 |
17 |
44,2 |
63,8 |
6 |
14,7 |
22,1 |
18 |
47,1 |
67,7 |
7 |
17,2 |
25,8 |
19 |
50,0 |
71,7 |
8 |
19,8 |
29,5 |
20 |
53,0 |
75,7 |
9 |
22,4 |
33,2 |
21 |
56,0 |
79,6 |
b. 10 |
25,0 |
37,0 |
22 |
59,1 |
83,9 |
11 |
27,6 |
40,8 |
23 |
62,2 |
88,0 |
12 |
303 |
44,6 |
Oznaczanie zawartości cukrów metodą Luffa-Schoorla składa się ■dwóch etapów. W pierwszym etapie (próba ślepa) ustala się zużycie i minowanego roztworu tiosiarczanu sodu. na zmiareczkowanie jodu, ■dzielonego przez całkowitą ilość miedzi zawartej w określonej objętości płynu Luffa (25 cm3); zachodzą przy tym reakcje:
2CuS04 + 4KI^^ 2K2S01 + Cu2I2 + Ia
I2 + 2Na2S203-> 2NaI + Na2S406
Wf drugim etapie najpierw prowadzi się redukcję części miedzi zawartej w tej samej objętości płynu Luffa (25 cm3) badanym roztworem cukru, ■następnie dodaje jodku potasu, z którego nie zredukowana miedź wjydziela jod, a ten miareczkuje się tym samym, mianowanym m Stworem Na^Oj. Zachodzą wówczas następujące reakcje:
rBhO + 2CuO Ci^O + R—COOH
alkaliczne L
likier, tlenek tlenek kwas
np. glukoza miedzi(II) miedzi(I) glukonowy
2CuS04 + 4KI^^ 2K^SO, + Cu^ + ^
I2 + 2Na2S203-> 2NaI + Na2S406
Różnicę między wynikami dwóch miareczkowań, odpowiadającą ilości i Biedzi podlegającej redukcji przez cukier zawarty w próbce pobranej do ^oznaczenia, przelicza się na cukier za pomocą tabeli 8-6.
Wykaz odczynników oraz szczegółowy sposób wykonania oznaczenia ■wartości cukrów metodą Luffa-Schoorla zostaną podane w jednym wĆWiczeń tego rozdziału (8-3).
8.2.2A Metoda cyjanożelazianowa(III)
Metoda ta opiera się na redukcji sześciocyjanożelazianu(ill) potasu jadanym roztworem cukru do sześciocyjanożelazianu(II) potasu Zgodnie z równaniem reakcji:
6 K3[Fe(CN)6] + CHO(CHOH)4CH2OH + 6 KOH
-> 6 K4[Fe(CN)6] + GOOH(CHOH)4COOH + 4 H20
kwas cukrowy
277