I i II wykład z dnia 7.05.2011 - dr Justyna Bazyliańska
Dzisiaj powiemy o:
Instytucje i źródła prawa UE
1 .Systematyka źródeł praw EU - schemat źródeł prawa. Co to jest źródło prawa UE, co zaliczamy do źródeł prawa UE.
2. Rozporządzenie jako instrument unifikacji prawa UE
3. Dyrektywa jako instrument unifikacji prawa EU
4. zasada skutku bezpośredniego przede wszystkim w kontekście dyrektyw
5. zasada odpowiedzialności odszkodowawczej państwa za naruszenie prawa UE ó.Zasada praktycznej efektywności prawa UE
7. Zasada lojalności / lojalnej współpracy
8. wspólnotowa koncepcja ochrony praw podstawowych
Schemat źródeł prawa UE 1 .Pierwotne
a) Pisane źródła prawa -traktaty założycielskie
-traktaty modyfikujące i zmieniające
-umowy akcesyjne i związane z nimi akty wspólnotowe oraz tzw. traktaty akcesyjne
b) niepisane źródła prawa -zasady ogólne i prawo zwyczajowe
Jest to ujęcie tradycyjne, jeszcze sprzed Lizbony a nawet starsze. Dziś zasady ogólne w większości uregulowane są w prawie traktatowym, więc zaliczanie ich do kategorii niepisanych źródeł prawa jest „przeżytkiem” ale do dnia dzisiejszego tak się przyjęła i tak się źródła prawa formułuje. Po wejściu w życie traktatu z Lizbony większość zasad ogólnych prawa doczekała się uregulowania w traktatach choć oczywiście nie wszystkie np. takie które pojawiają się w orzecznictwie Trybunału.
Relacje pomiędzy prawem pierwotnym a pochodnym:
Pochodne prawo powstaje na podstawie prawa pierwotnego, istnieje zatem między tymi prawami pewna relacja łącząca. Pochodne powstaje zawsze w granicach kompetencji przyznanych prawu pierwotnemu i w granicach tego co wolno instytucjom na podstawie traktatów. Zgodność prawa pochodnego z prawem pierwotnym podlega kontroli przede wszystkim przez Trybunał. Zatem jakiekolwiek odstępstwo od normy kompetencyjnej zawartej w prawie pierwotnym może zakończyć się zakwestionowaniem aktu prawnego który został wydany, to zakwestionowanie miało by miejsce na podstawie dawnej procedury tzw. Skargi na nieważność, skarga o nieważność albo skarga która służy kontroli legalności unijnych aktów prawnych - jest to dawna procedura 230 a obecnie 263 TFUE.
Dlaczego tak jest - ponieważ w akcie przystąpienia do międzynarodowej organizacji jaką jest UE państwa członkowskie przekazują określoną część suwerenności. Ta suwerenność to właśnie tworzenie i wykonywania prawa, wykonywania jurysdykcji a zatem każdemu wolno tylko tyle i jest zapisane w traktatach, wszystko w
1