SCAN0048

II wykład z dnia 2.04.2011 - dr Justyna Bazylińska I. Geneza procesów integracyjnych w Europie

Należy odpowiedzieć na pytania po co komu po II wojnie światowej była integracja.

Jakie było uzasadnienie procesów integracyjnych

Po co, dlaczego, kto i jaki cel - do czego integracja miała doprowadzić

Co przyczyniło się do rozwoju gospodarczego - mechanizmy które przyspieszyły integrację europejską/gospodarczą - chodzi tu o ewolucję traktatów

1. Motywy procesów integracyjnych

Proces integracji europejskiej zapoczątkowany został w niedługim czasie od zakończenia II wojny światowej. U jego podstaw leżą tragiczne doświadczenia związane z największym i zarazem najtragiczniejszym konfliktem zbrojnym w historii ludzkości, wywołanym przez Niemcy hitlerowskie. Po zakończeniu wojny, w Europie, a dokładniej w jej części zachodniej, wytworzyły się warunki sprzyjające rozpoczęciu nowej, planowej integracji państw Starego Kontynentu. Państwa Europy zachodniej, choć wyszły z wojny bardzo osłabione (zniszczone gospodarki, infrastruktura, zasoby ludzkie), były jednak jak nigdy dotąd zgodne co do konieczności obrony podstawowych praw ludzkich i wartości demokratycznych. Przywódcy zachodnioeuropejscy zdecydowali się wówczas na podjęcie skoordynowanych działań mających na celu odbudowę państw europejskich i ich gospodarek oraz zaprowadzenie nowego ładu politycznego, mogącego zagwarantować narodom bezpieczeństwo oraz dać szansę na ich pomyślny rozwój w przyszłości

Po II wojnie światowej Europa to obszar zniszczeń o ogromnej skali klęski powojennej, brak infrastruktury a także brak jakichkolwiek działań zmierzających do odbudowy systemu gospodarczego.

Przesłanki/motywy: gospodarcza, polityczna:

- gospodarcza - chęć odbudowy zniszczonej infrastruktury oraz chęć napędzenia koniunktury, chęć nawiązania współpracy gospodarczej państw europejskich - gł. Francja i Niemcy oraz sąsiedzi (kraje Beneluksu)

-polityczna - chęć nawiązania współpracy politycznej. Po wojnie Europa była podzielona n Europę wschodnią oraz Zachodnią. Na ścianie wschodniej zachodziły procesy gospodarcze okryte żelazną kurtyną. Europa zachodnia chciała odpowiedzieć na kształtującą się gospodarkę w części wschodniej Europy

Planując zaprowadzenie nowego ładu w powojennej Europie, za kluczowe zadanie uznano odbudowę gospodarek państw europejskich. Gospodarka nie była celem integracji, a jedynie środkiem za pomocą którego zamierzano doprowadzić do zjednoczenia powojennej Europy. Wielkim wsparciem dla tych planów był amerykański plan pomocowy dla Europy, zwany Planem Marshalla. Niepokojące i jednocześnie mobilizujące Europejczyków w tamtym czasie stawały się poczynania Związku Radzieckiego, dotychczasowego sojusznika, który po zakończeniu wojny zaczął brutalnie utwierdzać swoje panowanie na kontrolowanym obszarze Europy Środkowo-Wschodniej, otwarcie propagując przy tym przeciwną demokracji ideologię komunistyczną. Lata powojenne były czasem kształtowania się nowego, dwubiegunowego układu politycznego w Europie i na świecie (Wschód-Zachód). Po jednej stronie znalazły się demokratyczne państwa Zachodu, po drugiej zaś stronie totalitarny Związek Radziecki i podporządkowane mu państwa satelickie budujące wrogi zachodnim demokracjom militarny blok wschodni. Układ ten miał decydujący wpływ na powojenny proces integracji europejskiej oraz stanowił mobilizację dla społeczeństw zachodnioeuropejskich do podjęcia zdecydowanych działań integracyjnych.

Stany Zjednoczone Ameryki poparły, jak już podkreślono, plan zaprowadzenia w powojennej Europie nowego ładu, który zapewniłby bezpieczeństwo oraz zapobiegł na przyszłość wybuchowi nowego konfliktu zbrojnego. Integracja polityczna i gospodarcza pomagała państwom zachodnioeuropejskim przetrwać trudny okres rywalizacji między Wschodem i Zachodem, zwany „zimną wojną". Ważnym powodem dla którego Stany