Kształty geometryczne wykratowań stężeń poziomych podłużnych dachów kratowych hal pokazano na rys. 1.29a, b, c, e. f. Stężenia poziome podłużne dachów hal mogą być usytuowane w płaszczyźnie połaci (pasów górnych rygli dachowych) — rys. 1.29a, b i c lub w poziomie pasa dolnego rygla układu poprzecznego — rys. 1,29d, e i f.
a) b) c)
Rysunek 1.29. Schematy geometryczne wykratowań stężeń poziomych podłużnych dachów kratowych hal (opis w tekście): 1 - słup główny, 2- słup pośredni, 3- stężenie połaciowe podłużne, 4 - rygiel dachowy, 5 - płatew, 6 - pręt podłużny, 7 - słup ściany czołowej
W układach poprzecznych, gdzie występują sztywne połączenia słupów z ryglami kratowymi, w strefie przypodporowej ich pasy dolne są ściskane. Przy braku stężeń międzywiązarowych i poziomych w płaszczyźnie pasów dolnych wiązarów długość wyboczeniowa pasów dolnych z płaszczyzny ustroju jest równa rozpiętości kratownicy. Wówczas umieszczenie stężenia poziomego podłużnego i odpowiedniego stężenia poprzecznego w płaszczyźnie pasa dolnego rygla zabezpiecza go przed utratą stateczności ogólnej (skraca jego długość wyboeze-niową z płaszczyzny kratownicy) — rys. 1.29d-^f. W przypadku braku słupów pośrednich w ścianie podłużnej w celu skrócenia długości wyboczeniowej ściskanych pasów dolnych wiązara można zastosować pręty podłużne połączone ze stężeniem poprzecznym w polu skrajnym — rys. 1.29e.
Pionowe stężenia podłużne dachów hal stosuje się przede wszystkim wtedy, gdy rygiel układu poprzecznego jest kratownicą. Takie kratowe dźwigary dachowe mają bardzo małą sztywność giętną ze swojej płaszczyzny oraz skrętną, a ponadto — w przypadku przegubowego połączenia ze słupami — są podatne na obrót wzdłuż ich osi podłużnej. Głównym zadaniem konstrukcyjnym pionowych stężeń podłużnych jest zabezpieczenie dźwigarów kratow'ych przed skręceniem się (rys. 1.30a), pochyleniem (rys. 1.30b) lub wywróceniem (rys. 1.30c) zarówno w' trakcie montażu, jak i podczas eksploatacji obiektu.
Rysunek 1.30. Schematy możliwych deformacji poprzecznych dźwigarów kratowych (opis w tekście): W - wiązar. ST - stężenie