skanuj0002 8

224 Bilans cieplny

falowe i długofalowe promieniowanie (rozdz. 6.), na pionową wymianę ciepła ora? pary wodnej (rozdz. 7. i 14.), na strumień ciepła płynący do lub z gleby (rozdz. 8.), a także na strukturę bilansu ciepłego powierzchni czynnej.

Dla przypomnienia i ułatwienia nauki przedstawione zostaną najważniejsze czynniki

1.    Saldo promieniowania zależy od: szerokości geograficznej,

pory roku,

& pory dnia, zachmurzenia, albedo powierzchni,

; zawartości pary wodnej w powietrzu, temperatury powierzchni czynnej, temperatury atmosfery.

2.    Strumień ciepła utajonego zależy od: salda promieniowania,

obfitości szaty roślinnej,

•$> wilgotności siedliska.

niedosytu wilgotności powietrza,

pionowego gradientu stężenia pary wodnej w powietrzu,

prędkości wiatru.

stanu równowagi termodynamicznej powietrza.

3.    Strumień ciepła jaw nego zależy od: salda promieniowania,

charakteru podłoża (jest czy nic ma szaty roślinnej), pionowego gradientu temperatury powietrza, wilgotności siedliska, prędkości wiatru,

stanu równowagi termodynamicznej powietrza.

4.    Strumień ciepła glebowego ( a właściwie ciepła wymienianego z podłożem) zależy od:

pionowego gradientu temperatury w podłożu, wilgotności podłoża, porowatości podłoża.

Wymienione zostały tutaj różne czynniki decydujące o wielkości poszczególnych strumieni, ale trzeba pamiętać, że także niektóre ze strumieni energii decydują o tym jakie wartości przyjmą inne. I tak w przyrodzie obserwujemy coś w rodzaju reguły, którą możemy nazwać zasadą priorytetu parowania. Oznacza to, że jeżeli tylko w podłożu jest dostateczna ilość wody, to najpierw zapas energii pokrywa potrzeby procesu parowania, a potem dopiero ogrzewania powietrza i gleby. Jeżeli zapas energii jest za mały, to następuje nawet odwrócenie kierunku przepływu ciepła jawnego oraz glebowego, które zamiast płynąć od powierzchni czynnej ku atmosferze, a także w głąb gleby, płyną z głębi gleby i z wyższych