Silniki spalinowe 2

wnikliwie ich pracę, a ewentualne dalsze niedomagania lub błędy usuwa w projekcie silnika przeznaczonym do produkcji seryjnej.

Istotną rolę odgrywa tu także trwałość silnika. Obecnie silniki osiągają duże przebiegi międzynaprawcze, wynoszące dla silników szybkoobrotowych ok. 3-^10(12) tysięcy godzin⁰, dla średnioobrotowych 20-S-30 tysięcy godzin i dla wolnoobrotowych nawet 40 tysięcy godzin.

Przy projektowaniu zwraca się szczególną uwagę na technologiczność konstrukcji oraz niskie koszty produkcji. Technologiczność konstrukcji oznacza łatwość i taniość obróbki przy zastosowaniu podstawowych sposobów obróbki, tj. wiercenia, toczenia i frezowania, oraz możliwość wykonania prostych odlewów i odkuwek, co zapobiega powstawaniu nadmiernej liczby .braków; zwraca się także uwagę na łatwość montażu i naprawy.

Istotnym problemem, który konstruktor musi pokonać, jest to, że wiele cech i parametrów silnika jest ze sobą sprzecznych i cechą takiego projektu jest dobranie odpowiedniego kompromisu, który zależeć będzie od zastosowania silnika, wielkości produkcji, produkcyjnych zdolności wytwórni itp.

Zakłady produkcyjne silników często budują kilka odmian silników o podobnym przeznaczeniu, lecz o różnej liczbie cylindrów i mocy lub w różnych układach. W ten sposób tworzy się tzw. rodziny silników, w których wiele części jest zunifikowanych.

Ważną cechą konstrukcji jest łatwość obsługi silnika. Chodzi tu o łatwy dostęp do mechanizmów i urządzeń, które wymagają doraźnej obsługi podczas pracy silnika, łatwy montaż i demontaż silnika oraz przejrzystość konstrukcji.

Estetyczną konstrukcję cechować będą: odpowiednio dobrane proporcje, staranne obudowanie silnika, minimalna liczba części wystających, dostateczna gładkość nieobrobionych powierzchni.

Narysowany (zaprojektowany przez konstruktora) silnik rzadko, a obecnie można powiedzieć — prawic nigdy, nie stanowi właściwego i ostatecznego rozwiązania. Ogromne wymagania stawiane silnikom, dotyczące parametrów energetycznych, masy, wymiarów, niezawodności i trwałości, powodują konieczność daleko idącej specjalizacji. Dawniej konstruktor rysował cały silnik, m.in. tłok, panewki, osprzęt itp. Obecnie części te lub nawet całe zespoły są konstruowane w specjalistycznych biurach i laboratoriach zakładów produkujących tylko określone części silnika.

Technika obliczeń komputerowych umożliwiła ogromny postęp w doskonaleniu konstrukcji silnika. Projektowanie wspomagane komputerem (ang. Computer Aided Design — CAD) pozwala na przeprowadzenie w krótkim czasie skomplikowanych obliczeń i optymalizowanie rozwiązań konstrukcyjnych z uwzględnieniem zmian wielu danych stanowiących punkt wyjścia do obliczeń, przy zachowaniu założonych kryteriów, l ego rodzaju postępowanie pozwala na szybkie uzyskanie odpowiedzi co do właściwego rozwiązania wielu koniecznych kompromisów, pojawiających się stale podczas projektowania i konstru-

^l) Odpowiada to przebiegowi w granicach 800-*-1000 tys. km.

197