wsk0

20 Naprawa motocykli WSK

tryczną. Do tych warunków zaliczyć należy: skład mieszanki. temperaturę, ciśnienie, zawirowanie, obecność katalizatorów przyspieszonego spalania.

W normalnie pracującym silniku czoło płomienia posuwa się z prędkością 10—28 m/s. Poniżej prędkości 10 m/s spalanie nazywa się wolnym i praktycznie w silnikach spalinowych nie występuje.

Spalanie szybkie, któremu towarzyszą charakterystyczne stuki w układzie korbowym silnika, cechuje duża prędkość przesuwania się czoła płomienia bo w granicach 300—500 m/s.

Spalanie detonacyjne. podczas którego czoło płomienia przesuwa się z prędkością większą niż 1500 m/s rozpoznać można łatwo po towarzyszącym mu dzwonieniu. Jest to zjawisko bardzo niekorzystne dla układu korbowego silnika.

Do przyczyn, mających zasadniczy wływ na powstawanie spalania detonacyjncgo. należą czynniki zależne od konstrukcji i warunków pracy silnika. Są to między innymi: wysoki stopień sprężania, wczesny zapłon, przeciążenie i przegrzanie silnika, uboga mieszanka.

Liczba oktanowa będąca miernikiem odporności paliwa na spalanie stukowe jest drugim istotnym czynnikiem. ale nic zależnym od cech i stanu silnika.

Liczba oktanowa ustalana jest na podstawie porównania zachowania się badanego paliwa z wzorcowym, które jest mieszaniną heptanu (liczba oktanowa 0) i izo-oktanu (liczba oktanowa 100). Badanie porównawcze z paliwem wzorcowym, przeprowadza się na specjalnych. przeznaczonych do tego celu. jednocy 1 indrowych silnikach o zmiennym stopniu sprężania.

Wartość cyfrową liczby oktanowej określa procentowa zawartość izooktanu w mieszaninie z heptanem paliwa wzorcowego, które pod względem odporności na spalanie detonacyjne zachowywało się tak. jak paliwo badane.

Liczba oktanowa silnika jest drugim pojęciem związanym z jego konstrukcją. Jest to najniższa liczba oktanowa paliwa dopuszczonego jeszcze do pracy w tym silniku. Wielkość jej zależy głównie od stopnia sprężania. Zależność ta przedstawia się tak. jak podano na wykresie (rys. 1.21).

Liczba oktanowa silnika zależy jednak, i to dość znacznie. od warunków atmosferycznych takich, jak ciśnienie atmosferyczne i wilgotność. Spada ona znacznie wraz ze spadkiem ciśnienia atmosferycznego oraz ze wzrostem wilgotności.

Jak podaje Techniczny Poradnik Samochodowy op-a-cowany pod redakcją prof. dra inż. Kazimierza Studzń-skiego (wydanie drugie poprawione) jeśli na poziomic morza (ciśnienie 760 mmHg) silnik ma LO 70. to przy ciśnieniu odpowiadającym położeniu na wysokości 1000 m LO silnika wyniesie 62. a na wysokości 1500 m spadnie do 55. Podobnie przedstawia się sprawa z korzystnym wpływem wilgotności. Jeśli przy wilgotności powietrza 20% LO silnika wynosi 70. to przy wilgotności 90% obniża się do 66.

Inaczej mówiąc, silnik który na nizinach potrzebuje do właściwej pracy paliwa o LO 94. w terenie górzystym (1000—1500 m n.p.m.) zadowoli się nreszaniną paliw o LO 78 i 94 lub etyliną 78. Otrzymanie benzyny czystej o wysokiej liczbie oktanowej (np. benzyny alkilowano LO 90: benzyny aromatyczne I O 80) nic jest zawsze możliwe. Odporność paliwa r.a detonację zwiększa się więc przez dodanie do benzyny naturalnej, benzyny z krakingu. lub ich mieszanin, specjalnych związków chemicznych zwanych antydetonatorami. Do najczęściej stosowanych należy związek chemiczny Pb(C,H_s)₄ zwany czteroclylkiem ołowiu. Często można się spotkać z innym jego oznaczeniem a mianowicie „TEL" pochodzącym od angielskiej nazwy „Tetra Ethyl Lead". Jest to oleista, bezbarwna substancja, silnie trująca. Mimo dużego rozcieńczenia w benzynie ma nadal groźne działanie trujące. W paliwach stosowanych do napędu silników samochodowych zawartość procentowa cztcro-ctylku ołowiu nie przekracza 0.0005%.

Rys. 1.21. Wykres zależności liczby oktanowej silnika od stopnia sprężenia

W chwili obecnej Centrala Przemysłu Naftowego rozprowadza dwa gatunki paliwa etylizowanego; etylinę I

0    liczbie oktanowej 78 zabarwioną na kolor niebieski, oraz etylinę II o liczbie oktanowej 94 zabarwioną na kolor żółty.

Paliwa etylizowane mają podwyższoną liczbę oktanową

1    wiążącą się z tym odporność antydelonacyjną. Szkodliwe działanie zawartego w niej antydetonatora jest jednak znaczne. Trujące działanie ma sam cztcroctylck ołowiu oraz ołów dostający się z nim do organizmu przy wdychaniu par paliwa oraz spalin.

Drugim niepożądanym składnikiem benzyny jest siarka w stanic wolnym (której ogólna ilość w benzynie samochodowej nie powinna przekraczać 0.15%). W czasie spalania benzyny w silniku przechodzi ona do spalin; tam łączy się z parą wodną tworząc kwas siarkowy. Działanie tego ostatniego produktu jest wszystkim doskonale znane.

Na tle powyższych krótkich rozważań widzimy jak szkodliwe jest uruchomienie zimnego silnika i pozostawienie w takim stanic, bowiem zimne ścianki są idealnym miejscem do skraplania i osadzania się kropelek kwasu siarkowego.

Oleje i smary samochodowe

Z cięższych frakcji ropy naftowej pozostałych po wydzieleniu lotnych składników wytwarza się olej silnikowy. W czasie specjalnego procesu rafinacji, następuje oczyszczenie produktu z. niepotrzebnych składników.