zagadnienia egzaminacyjne z teorii literatury (190)

usamodzielniające się monologi i dialogi postaci. Tego typu narracja nazywa się narracją personalną.

Ograniczenie wiedzy narratora, który będąc człowiekiem jak wszyscy śmiertelni, nie może być w utworze wszechwiedzący, pociąga za sobą szereg konsekwencji w strukturze utworu: 1) powoduje wprowadzenie rozmaitych źródeł informacji -zarówno pisanych (listy, pamiętniki), jak i ustnych (relacje innych świadków); 2) z postaci czyni drugorzędnych narratorów i daje możliwość prezentowania różnorakich punktów widzenia; 3) subiektywizuje opowieść, nadając jej osobisty charakter. (Chrząstowska B., Wysłouch $., poetyka szosowana)

Zmianie podlega również rola czytelnika, który z biernego odbiorcy, przyjmującego sugerowany przez namatora świat wartości, staje się partnerem, aktywnie rekonstruującym świat przedstawiony i zawarte w nim problemy, samodzielnie wnioskującym i oceniającym.

Porównaiiiowa teoria metafory - teoria mówiąca o tym, że metafora to ukazanie ukrytej analogii lub podobieństwa. Teoria ta głosi, że metafora jest zgęszczonym lub skróconym porównaniem. Np. fale zbóż, dzwon spódnicy.

29. Strumień świadomości - nazwa ta podkreśla, żc forma ta-Shiży odtwarzaniu przedrefleksyjnego stanu, chaosu przeżyć i skojarzeń. nrQce.sów.Eanxzedzaiącyeh krystalizowanie się myśli. Wykorzystanie strumienia świadomości pozwala na dokładniejszą charakterystykę psychicznego wnętrza postaci, pełnego kompleksów, powierzchownych doznań i spostrzeżeń lub zaskakujących skojarzeń, błyskotliwych pomysłów. Na płaszczyźnie stylistycznej znakiem monologu wewnętrznego może być np. brak interpunkcji i zaburzona, błędna składnia (np. w Ulissesie Joyce'a), zmienność tematyczna, eliptyczność (np. w Sposobie bycia K. Brandysa). Strumień świadomości posługuje się również zasadą wolnych skojarzeń oraz zaburzeniami chronologii w postaci jednoczesności zdarzeń z przeszłości, teraźniejszości i przyszłości.

Substytucyjna teoria metafory - utrwalona została przez dziedzictwo klasycznej retoryki i poetyki. W myśl jej założeń m. jest celową dewiacją, artystycznym odstępstwem od językowej naturalności i wprowadzona zostaje do wypowiedzi w drodze substytucji zamiast zwykłego określenia niemataforycznego.

30. Narracja w mowie pozornie zależnej -Klimaks -