488 Urazowe uszkodzenia narządu ruchu
rzepki — patrz tom I, Wady wrodzone), następnie zdłutowuje się występ kostny nieco w nadmiarze, a w końcu pokrywa się ranną powierzchnię kości wytworzonym poprzednio płatem chrzestnym. Płat ustala się in situ za pomocą szwu katgutowego lub 1—2 gwoździków ze stali nierdzewnej z płaskimi główkami lub za pomocą kołeczków z własnej kości chorego.
Po zabiegu unieruchamia się kończynę w takim ustawieniu, w którym płat chrzęstno-kostny styka się z drugą powierzchnią stawową, na okres 6 tygodni. Izometryczne ćwiczenia mięśni i chodzenie o kulach należy rozpocząć w miarę niebolesności od 3—4 dnia po zabiegu.
i. Otwarte złamanie przez- i nadkłykciowe kości udowej (Fractura bicondylica femoris comminutiva aperta)
Chory lat 24 jadąc rowerem wpadł do rowu. W szpitalu powiatowym wycięto ranę na wysokości przynasady uda z przodu i zeszyto. Odłamków nie nastawiono. Rana zagoiła się rychłozrostem. W 4 tygodnie po urazie wykonano nastawienie i zespolenie wewnętrzne.
Technika zabiegu (ryc. 233). Chory leży na plecach na stole ortopedycznym, w półobrocie ku zdrowej stronie. Pneumatyczny zacisk u podstawy uda.
1. Cięciem, wzdłuż bocznej przegrody międzymięśniowej, zaczynającym się ok. 15 cm powyżej szpary stawowej, zaginającym się poniżej niej ku guzowatości piszczeli, odsłonięto kość udową. Płat skórny łącznie z mięśniem obszernym bocznym (m. vastus lateralis) odchylono ku przodowi.
Po przecięciu torebki i troczków wzdłuż bocznej krawędzi rzepki odsłonięto miejsce złamania. Duży wolny odłam kostny tkwiący z przodu w mięśniu czworogłowym wyjęto. Następnie usunięto bliznę, która wypełniała szparę złamania między obu kłykciami i wrastała do jamy stawu. W podobny sposób odsłonięto bliższe końce obu kłykci oraz dolny koniec trzonu i odświeżono. Po rozchyleniu szpary między trzonem a nasadą zmobilizowano odłamy przemieszczone do tyłu, z zachowaniem ich połączenia z okostną.
2. Oba kłykcie uda dostosowano do siebie i ustalono czasowTo za pomocą uniwersalnej klamry autora.
Klamrę zakłada się w ten sposób, że po ustawieniu strzemienia równolegle do szpary stawowej, wbija się przez skórę koniec kolca ruchomego ramienia klamry ok. 1—1,5 cm ku przodowi i 1 cm ku dołowi od przyśrodkowego nadkłykcia kości udowej. Drugi kolec wbija się przy nastawionych odłamkach w tę samą okolicę kłykcia bocznego, a przy nie nastawionych w ten sposób, by nacisk kolca przesunął zewnętrzny
Hyc. 233. Otwarte złamanie przez- i nadkłykciowe: a — nastawienie kłykci klamrą dociskową autora; b — połączenie nasady z trzonem, płytką typu Eggersa; c — stan po zabiegu; d — złamanie między- i nadkłykciowe (stan przed zabiegiem); e — po zespoleniu prętami Rusha.