115

115



STYL POTOCZNY

JERZY BARTMIŃSKI

Pierwszy język człowieka. - Styl potoczny - centrum systemu stylowego języka. - Potocz-ność w ustnej i pisanej odmianie języka. - Składniki potocznego obrazu świata. - Pierwsze zróżnicowanie stylu potocznego: rejestry neutralny i emocjonalny. - Drugie zróżnicowanie stylu potocznego: rejestry swobodny i staranny. - Wartości stylu potocznego. - Niektóre mechanizmy porządkujące: kolekcja, scenariusz, typizacja. - Trzy główne opozycje potocz-ności. - Spór o potoczność w języku i w kulturze. - Bibliografia

Pierwszy język człowieka

Wśród wariantów języka narodowego język potoczny zajmuje miejsce wyróżnione, wręcz wyjątkowe. Jest to przede wszystkim pierwszy w kolejności przyswajania wariant języka, ten, którego uczymy się jako dzieci i który potem długo jeszcze wystarcza nam do porozumiewania się w codziennych sytuacjach życiowych; język najprostszy, najbardziej konkretny, najbliższy. Z czasem, gdy w skomplikowanych sytuacjach o złożonych problemach musimy mówić, używając uczonej terminologii czy formuł oficjalnych i sięgamy po wyspecjalizowane style językowe, ten pierwszy język pomaga nam rozumieć i objaśniać nowe dla nas wyrazy i pojęcia, a także kontrolować wyrazy wieloznaczne, niejasne.

Co to jest spodnium, kanister, poduszkowiec} - „Coś w rodzaju spodni, puszki, samochodu” - odpowiadamy, odwołując się do obiegowych wyrazów i powszechnie rozumianych pojęć. Co znaczy trwoga} Odpowiedź: „To, co czujemy wtedy, kiedy czujemy, że stanie się nam coś złego, i pragniemy, żeby się nie stało”; jest ona formułowana językiem potocznym. Co to jest demokracja} - zapytuje filolog - i stwierdza: „Byłoby to chyba coś bardzo zbliżonego do treści następującej: «taki sposób życia zbiorowości, że żadnemu ei członkowi i żadnej grupie jej członków nie narzuca się przemocą ograni-;zeń we wpływaniu na życie zbiorowości poza wykluczeniem przemocy»”.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
WSP J POLM11 STYL POTOCZNY JERZY BARTMIŃSKi Pierwszy język człowieka. - Styl potoczny - centrum syst
STYL POTOCZNY JERZY BARTMIŃSKI Pierwszy język człowieka. - Styl potoczny - centrum systemu stylowego
J. Bartminski Styl potoczny - centrum systemu stylowego języka. 13.    Długi szereg
122 Jerzy Bartmiński, Styl potoczny z tym większej obrazowości, metaforyczności, a także na ogromnym
WSP J POLM18 Jerzy Bartmimkif Styl potoczny 122 z tym większej obrazowości, metaforyczności, a także
116 Jerzy Bartmiński, Styl potoczny Dodaje przy tym: „Takie znaczenie wyrazu demokracja sprecyzowałe
118 Jerzy Bartmińskiy Styl potoczny Bo nawet nie to, wiesz, ale po prostu, żeby toto przyszło jakoś
120 Jerzy Bartmiński, Styl potoczny sfery takie, jak moralność {dobry, zły, krzywda, wina); wiara i
122 Jerzy Bartmiński, Styl potoczny z tym większej obrazowości, metaforyczności, a także na ogromnym
124 Jerzy Bartmiński, Styl potoczny -    Piwo lubią - przytaknął Czesiek. -
126 Jerzy Bartmiński, Styl potoczny kiem, rozmówcą czy tylko słuchaczem styl potoczny wypracował bog
128 Jerzy Bartmiński, Styl potoczny Dla potocznej kategoryzacji świata charakterystyczna jest zasada
130 Jerzy Bartmiński, Styl potoczny i jako usankcjonowanych ideałów” (Garfinkel, 1984, s. 203; podob
132 Jerzy Bartmiński, Styl potoczny tego. Bywa ono używane w sytuacjach nieformalnych (np. w rozmowa
122 Jerzy Bartmiński, Styl potoczny z tym większej obrazowości, metaforyczności, a także na ogromnym

więcej podobnych podstron