1420052 tif

ANDRZEJ BOBER SJ

WOLNOŚĆ RELIGII W NAUCE OJCÓW KOŚCIOŁA

WYBRANE TEKSTY ŹRÓDŁOWE

WSTĘP: WOLNOŚĆ DZIECI BOŻYCH

Dignitas personae humanae — godność osoby ludzkiej — jest istotnym fundamentem istoty człowieka. Tc; godność człowieka — rozpatrywana tu w aspektach religijnych — podniósł Chrystus przez swe Wcielenie do wyżyn synostwa Bożego, jakich człowiek upadły nawet spodziewać się nie mógł. Oswobodzony bowiem przez Chrystusa od władztwa szatana i niewoli grzechu, odnalazł swą autonomię wewnętrzną.

Ten aspekt wolności dziecka Bożego ugruntowanej łaską często podkreślają i rozwijają Ojcowie Kościoła, zwłaszcza Kościoła greckiego. Rozpatrywana w kierunku pionowym wolność człowieka (człowiek—Bóg), jest równocześnie podstawą wolności w kierunku poziomym (człowiek—człowiek). Wszelka niewczesna ingerencja zewnętrzna w intymne relacje duszy z Bogiem jest naruszeniem swobody dziecka Bożego i zakłóceniem porządku w naturze ludzkiej „przedziwnie naprawionej” (Ojfertnrium). Ten aspekt wolności człowieka w łasce nie jest co prawda przedmiotem deklaracji soborowej, jednakże nie będzie bez pożytku przytoczyć bodaj trzy krótkie teksty Ojców, które go ukazują. Deklaracja zaś soborowa rozpatruje wolność religijną w aspektach społecznych.

LIBERTAS CHRISTIANA

Św. Grzegorz z Nyssy, Dc animu et resurrectione. MG 46, 101—103.

„Kiedy dusza odrzuci ocl siebie obce elementy, to jest grzech, i pozbędzie się hańby swoich przewinień, wówczas j-tanic się wolna i nieskrępowana. Albowiem wolność (elewt/terki — Ubertas) polega na upodobnieniu się do tego, co nie ma panu, co jest autonomiczne. Tę wolność otrzymaliśmy wprawdzie na początku od Boga, lecz na skutek hańby win odeszła od nas. Wszelka wolność ze swej natury jest czymś w sobie jednym i harmonijnym. Konsekwentnie więc