277

Rozdział 5. Pedagogika religii 277

Schmidt - jest realizowane w nadziei, że w trakcie procesu dydaktycznego zostanie zapośredniczona prawdziwa wiara, będąca wynikiem spotkania człowieka z Tym, który pozostaje, przynajmniej dla nauki. Tajemnicą.

5.4.6. Edukacja jako dialog

Pedagogika religii podkreśla, żc poszukiwanie sensu egzystencjalnego nic może zostać sprowadzone do procesu nazywania doświadczeń, lecz powinno dokonywać się na drodze dialogu. Znaczenia ujawniają się bowiem w przestrzeni „pomiędzy”. Innymi słowy: w dialogicznej przestrzeni pomiędzy „ja” i „ty” sensy nie tyle są identyfikowane pojęciowo, ile o wiele bardziej ujawniają się, odkrywając przed rozmówcami nowe obszary znaczeń. Dlatego też edukacja jako proces her-meneutyczny powinna być ujmowana w kategoriach dialogu. Z tej perspektywy nauczyciel powinien być osobą zdolną nie tylko do słuchania (co tradycyjnie uważano za najważniejszy element pedagogiki dialogicznej i humanistycznej), lecz również do składania świadectwa własnym przekonaniom.

Proces wychowawczy, mimo iż powinien uwzględniać zasadę obiektywnej realności, nic może być pozbawiony elementów subiektywnych. Pedagogika religii podkreśla więc, że sprowadzenie edukacji do procesu obiektywnego informowania uczniów, przystosowanego do wręcz technologicznego planowania, sprzeciwia się jej istocie. „Pedagodzy, którzy prz.cz cały czas pozostają zdystansowanymi sprawozdawcami, przytaczającymi różnorodne opinie, nigdy nie będąc wyrazicielami własnych, mogą koniec końców tylko rozczarować”¹⁵. Edukacji nie można więc ograniczać do jednostronnej transmisji wiadomości. Jest ona bowiem także dialogiem, w którym wszystkie uczestniczące strony (nauczyciele, uczniowie, rodzice) nic tylko przekazują informacje, lecz również ujawniają i urzeczywistniają wobec siebie wartości moralne, estetyczne i - przynajmniej w niektórych przypadkach - religijne, nadające sens ich życiu. Innymi słowy, pedagogika religii opowiada się po stronic edukacji, która - nie rezygnując z przekazywania obiektywnych informacji i konfrontowania z wielością znaczeń - wzmacnia zarazem tożsamość i wspomaga kształtowanie poglądów. Skoro bowiem życie jest nic tylko sztuką oglądu wielości, lecz również wyboru, edukacja nie może abstrahować od świata wartości.