61

118

- współczynników równań liniowych; obliczono je według wzorów (4.48); oto ich zestawienie:

D_t = 2.5648 E, =-1,6604 F, =6,517

E₂ = 3,5532    F₂ = -9,4016

współrzędnych pozycji P3:

A* « 1.706* Al = -1,4263’ - wyznacznika według wzoru w podrozdziale 4.7, punkt 6:

det |k| = 0,4926

- elipsy błędów :

H:=J[D,-Ejf +4 E,

a- 1,3078 b - 0,6932 a, =56,32    04=78,68

M = Va^: + b⁵ =1,4802

W podrozdziale 5.5 przedstawiono tok obliczeń ilustrujmy sposób najmniejszych kwadratów, rozwiązujmy układ równań (4.8), obliczenie a) oraz obliczenie b). Obliczane punkty o współrzędnych Acp, Al oznaczone są jako d+, dl, innym razem P. R. Wynika to z wymagań programu komputerowego, którym posłużono się do obliczeń. Fragment programu me może mieć jednakowych oznaczeń zmiennych dla różnych operacji. Jednakże tego typu zapis jest ścisły. Obliczony punkt P_l (rys. 5.2) jest wynikiem zastosowania współczynników (4.7). Punkt oznaczany jako P₂ uwzględnia wpływ największego błędu systematycznego - wzory (4.14) i (4.15), wyznaczony graiicznie czy analitycznie nie wykazuje dużych rozbieżności w położeniu. Punkt P_Q oznacza zazwyczaj pozycję obserwowaną (estymowaną). wynik umiarkowanego uwzględnienia wpływy błędów przypadkowych i systematycznych, występujących zazwyczaj w średnich warunkach obserwacji. Wzory (4.16) mogą niekiedy być zastąpione wzorami (4.41), (4.42), (4.43) i obliczony za ich pomocą punkt oznaczono P^ Wzory o tej postaci są praktycznie najbardziej użyteczne, mogą być łatwo zastosowane do obliczeń w trybie półautomatycznym, dając możliwość łatwego korygowania błędu systematycznego.

Ostatni przykład obliczeń zamieszczono w podrozdziale 5.6. Jest to sposób ..niedopracowany”, jak wynika to między innymi z (13]. Wykonanie obliczeń przysparza trochę kłopotów, a interpretacja wyniku okazuje się niepewna. Można jednak uczynić próby, aby nałożyć takie warunki, które uczynią wynik obliczeń niezawodnym Rozpatrzony przykład budzi pewne obawy, czy w opisach [3] zawarto wyczerpujące wskazówki, jak uniknąć niejednoznaczności i błędów. Wszelkie analityczne obliczenia pozycji mogą być wykonywane jedynie automatycznie. Weryfikacja wyniku może sprowadzać się do prac graficznych lub zastosowania innych obliczeń metodami niekoniecznie związanymi z liniami pozycyjnymi, to już jednak wychodzi poza ramy niniejszego skryptu