Dewey Rozdz Lekcja a kształcenie

łeś". W rezultacie buduje się odrębny i niezależny ■ stem wiedzy szkolnej, nałożony bezwładnie na zwJRH system doświadczenia, zamiast działać w kierunku rd szerzenia go i pogłębienia. Uczy się uczniów żyć W dwu odrębnych światach: w świecie doświadczenia nego i w świecie książek oraz lekcji⁵.

Rozdział piętnasty Lekcja a kształcenie

myślenia

Prowadząc lekcję nauczyciel wchodzi w najściślejszy kontakt z uczniem. W prowadzeniu lekcji skupiają się możliwości Kierowania czynnościami dziecka, wywierania wpływu ha jego nawyki językowe i kierowania jego obserwacjami. Rozpatrując zagadnienie lekcji jako narzędzia kształcenia rozwijamy zatem dalej punkty rozważane w ostatnich trzech rozdziałach, a nie nowy temat. Metoda prowadzenia lekcji jest podstawową próbą umiejętności nauczyciela orientowania się w stanie umy-słowym uczniów i stwarzania warunków mogących wy-woływacodpowiednie reakcje myślowe — słowem próbą sztuki nauczania.

Stosowanie nazwy recytacji¹ na oznaczenie okresu najściślejszego kontaktu umysłowego nauczyciela z uczniem i ucznia z uczniem jest faktem złowróżbnym. Re-cytacja —- to powracanie do tego samego, ustawiczne powtarzanie. Gdybyśmy nawet nazwali to powtarzaniem, nazwa ta nie mogłaby nam jaśniej niż słowo re-cytacja uwydatnić najzupełniejszego opanowania nauczania przez recytowanie wiadomości nabytych z drugiej ręki i uczenie się pamięciowe po to, by dać popraw-

243

1

Nazwa recitation, używana w Ameryce na oznaczenie lekcji, wskazuje na dawny sposób nauczania w szkole, polegający na zadawaniu i przepytywaniu ustępów z podręcznika (przyp. tłum.).