Dynamika konfliktu 3

Konflikty w przedsiębiorstwie

wania zawodów, przynależności do działów czy zespołów. Członkowie takiej grupy sądzą, że mają wspólny cel lub odniosą korzyści. Określając rzecz eufemistycznie, można powiedzieć, że jest to postawa “jeden za wszystkich, wszyscy za jednego”; gdy przeciwnik pojawia się na horyzoncie, wszyscy stają ramię przy ramieniu i dochodzi do konfliktu.

FORMOWANIE SIĘ ZWARTEJ STRONY KONFLIKTU

W momencie, gdy grupa jednoczy się w obliczu “wroga”, każdy z członków musi w naoczny sposób myśleć, czuć i działać w ramach grupowej wspólnoty. W im większym stopniu strona postrzega swoją sprawę, cele i propozycje jako właściwe, tym bardziej wszyscy pozostali muszą być w błędzie. To poczucie “słuszności” i celowości podnosi samoocenę grupy — twierdzenia dotyczące ducha i wysokiego morale zespołu częstokroć opierają się na wypaczonym i emfatycznym samopostrzeganiu grupy. Aby wzmocnić tę solidarność, poczucie własnej godności i nadrzędności w stosunku do innych, nadaje się większą wartość więzom społecznym i relacjom międzyludzkim. Dlatego też częstsze stają się spotkania, zarówno w miejscu pracy, jak i poza nim. Wzrasta liczba rozmów towarzyskich w czasie wolnym od pracy. Wprowadza się emblematy, znaki lub uniformy, których celem jest odróżnienie członków danej grupy od innych osób oraz wskazanie przynależności do konkretnej społeczności. Wzrasta stopień wykorzystania żargonu technicznego lub specjalistycznego języka, co wzmacnia poczucie odrębności grupy, a osobom spoza niej uświadamia fakt ich “wykluczenia”. Żarty sytuacyjne stają się jeszcze bardziej niejasne dla nie-członków.

^DOSTOSOWANIE

Znikają nagle grupki wewnętrzne i kliki, a wszelkie mniejszości, które mogłyby mieć odmienne opinie lub propozycje, muszą się szybko dostosować do większości — w przeciwnym wypadku zostaną oskarżone o “herezję”. Konsekwencją tego może stać się wykluczenie z grupy. Różnice dostrzegane pomiędzy członkami grupy a ludźmi spoza traktowane są jak zagrożenie; różnice wewnątrz grupy postrzegane są jak wyraz słabości. Określone rodzaje zachowań i sposoby wyrażania opinii stają się zabronione. Zasady te nie podlegają dyskusji i nie mogą być podważane. Konieczność dostosowania redukuje lub eliminuje całkowicie wątpliwości i krytycyzm.

WYŁONIENIE SIĘ PRZYWÓDCY — I PODLEGŁYCH ZWOLENNIKÓW

Każda strona w konflikcie potrzebuje silnego przywódcy i jego zwolenników. Jeżeli strona taka ma już silną strukturę hierarchiczną, struktura ta staje się bardziej widoczna, szczególnie w wypadku konfliktów pomiędzy różnymi działami firmy. Osoba stojąca na czele działu zarządza surowszą cenzurę mającą na celu zabezpieczenie poufnych informacji, niedopuszczenie do przecieku i odkrycia sekretów. W przeciwnym razie wypadki takie mogłyby doprowadzić do osłabienia pozycji grupy. Dlatego też “przywódca” może zachowywać się w sposób bardziej autokratyczny niż normalnie, stosując wyjątkowe środki i “idąc na skróty”. Każdy z członków strony konfliktu zna i akceptuje swoje miejsce. Niezwykle ważne jest bowiem, by wiedzieć, gdzie kto się znajduje i co robi — przez cały czas.

Ci, którzy wykazują tendencję do zwiększonej agresji, pewności siebie, przejęcia inicjatywy i pionierskich działań —

47